Staçión de Zêna Cornigén

Zêna Cornigén; staçión feroviària
	A staçión de Cornigén
Localizaçión
Stâto	Itàlia
Localitæ	Zêna, quartê de Cornigén
Cordinæ	44°24′52.92″N 8°51′54″E
Lìnie	ferovîa Zêna-Vintimìggia
Caraterìstiche
Tîpo	Fermâ in superfìcce, pasànte
Stâto atoâle	In ûzo
Gestô	Rete Ferroviaria Italiana
Ativaçión	1929
Binâi	2
Interscàngi	Coriêre AMT
Dintórni	Cornigén
	Zêna Cornigén

ZE	Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize, segóndo a grafîa ofiçiâ

A staçión de Zêna Cornigén (ascì sôlo staçión de Cornigén, Stazione di Genova Cornigliano in italiàn) a l'é 'na staçión feroviària ch'a se trêuva in sciâ ferovîa Zêna-Vintimìggia. Avèrta a partî da-o 1929, a l'é a-o servìçio do comùn de Zêna, capolêugo da sò çitæ metropolitànn-a, pi-â delegaçión de Cornigén.

Stöia

O cazaménto da vêgia staçión, scitoòu inta Ciàssa Batélli.

A prìmma staçión a êse costroîa into teritöio da modèrna delegaçión a l'êa 'n cazaménto picìn scitoòu a-o céntro do vêgio comùn de Cornigén, afaciòu in sce Ciàssa Batélli. Da sta costruçión chi, ancón in pê a-a giornâ d'ancheu, gh'êa 'na bèlla vìsta in sciô castéllo Ràggio, tànto ch'a l'é stæta rafigûa in sciâ covertìnn-a do quàrto nùmero da Doménega do Corê do 1926 inte l'òcaxón do traspòrto do còrpo de Margàita de Savöia da-a Bordighêa scìnn-a-a sò tónba, into pantheon de Rómma^[1].

O prìmmo fabricâto o l'é stæto sostitoîo, a-i 15 de zenâ do 1929, da 'na nêuva fermâta scitoâ 357,70 mêtri ciù a ponénte, inte 'na poxiçión ch'a l'êa dónca a-a periferîa do quartê ma da-arénte a-a mænn-a e a vàrri stabiliménti avoxæ (tra i quæ gh'êa i "bàgni Castéllo Ràggio", dónde s'arivâva pe mêzo de 'n pasàggio a livéllo arénte a-a staçión, d'ancheu scentòu)^[2]. Pöco dòppo, gh'é però stæto o stravolgiménto da fàccia do quartê, aprêuvo a-a realizaçión de 'n grànde inpiànto sciderùrgico e, inti ànni depoî a goæra, do stabiliménto "Oscar Sinigaglia" de l'Italsider ascì. Quéste gròsse indùstrie, costroîe in sce de tære sciughæ da-o mâ lóngo quéllo tòcco de rivêa, àn portòu a staçión a diventâ asæ inportànte pò-u gràn nùmero de pendolâri chi-â frequentâvan, óltre che pe l'inportànte aoménto da popolaçión de l'àrea rispètto a-i decénni prìmma.

Co-a sucescîva crîxi de l'industrîa sciderùrgica, a staçión l'à però pèrso bén bén de tràfego, vegnìndo colegâ sôlo da trêni regionâli òpû urbâni, scibén ch'a l'à ancón 'na çèrta inportànsa pò-u traspòrto pùblico into quartê e, sorviatùtto, pe-i colegaménti d'interscàngio tra a ferovîa e i traspòrti in sce stràdda ch'arîvan da l'Ariopòrto de Zêna-Séstri Ponénte. Defæti, tra e træ staçioìn d'interscàngio pe l'ariopòrto, ö sæ quélle de Cornigén, Sàn Pê d'Ænn-a e Ciàssa Prìnçipe, a l'é a ciù vixìnn-a a-a strutûa.‎

A partî da-o 2005 gh'é di progétti che, inte l'ànbito do grànde potençiaménto do gróppo feroviàrio de Zêna, doviéivan portâ a-o stramûo da staçión (co-o fabricâto viâgiatoî ch'o saiâ convertîo a-âtri ûzi) inte 'n nêuvo cazaménto scitoòu ciù a levànte, cangiàndo fòscia de nómme in "Cornigén Levànte", inte l'àrea da-arénte a unn-a de remìsse de l'AMT^[3]. Into 2020 l'é stæto emìsso o bàndo pi-â costruçión da nêuva staçión, pe'n còsto totâle de 800.000 éori^[4]. Segóndo o progètto atoâle, co-a fìn di travàggi into dexénbre do 2024 ghe saiâ dónca dôe staçioìn: quélla nêuva de Cornigén a se troviâ ciù ò mêno in corispondénsa da Stràdda de Sàn Zâne d'Àcri (750 mêtri ciù a levànte) méntre, apénn-a ciù a ponénte de quélla d'ancheu, a l'é prevìsta a nêuva staçión de Ariopòrto-Erxélli^[5].

Inpiànti

A staçión de Cornigén a l'é atraversâ da dôe colìsse, in scê quæ s'avànsan âtretànte banchìnn-e. Gh'é 'n sotopasàggio ma mancân de pensilìnn-e. O fabricâto viâgiatoî, 'n béllo cazaménto de architetûa feroviàra de quélli ànni, o l'é spartîo in sce doî cién e o l'à 'na grànde scainâ depoî a l'intrã prinçipâle. A ògni mòddo, a-a giornâ d'ancheu o no l'é pi-â ciù pàrte dêuviòu, co-a bigeterîa a sportéllo ch'a l'é stæta serâ e, a despæto de quàrche travàggio de ristruturaçión into 2007, o no l'é inte de condiçioìn goæi bónn-e^[6].

Segóndo a clascìfica de RFI a staçión de Cornigén a l'é 'na staçión de categorîa "d'argénto"^[7].

Moviménto

A staçión de Zêna Cornigén a l'é servîa da-i colegaménti regionâli de Trenitalia inte l'ànbito do sò contràtto de servìçio co-a Región Ligùria, sorviatùtto lighæ a-o servìçio feroviàrio urbâno de Zêna.

Servìççi

A staçión a dispónn-e de^[8]:

Bigeterîa ötomàtica
Sâla d'atéiza
Parchézzo
Pónto pi-â recàrega di mézzi elétrichi

Interscàngi

Da-arénte a-a staçión gh'é e dôe fermâte de coriêre de "Sâvio/Cornigén" (Savio/Cornigliano FS) e de "Cornigén 4/Staçión" (Cornigliano 4/Stazione FS). Pe de ciù, gh'é di colegaménti sùb-urbâni che, pasàndo pe Cornigén, vàn inta valàdda do Stùra e inte l'âta valàdda d'Òrba.

Coriêre AMT do traspòrto pùblico locâle da çitæ metropolitànn-a de Zêna (lìnie 1, 3, 6, N2).
Coriêre AMT do traspòrto pùblico sùb-urbâno.
Tascì.

Galerîa d'inmàgine

A staçión da-a banchìnn-a
Travàggi de restàoro a-o fabricâto viâgiatoî

Nòtte

↑ (IT) Covertìnn-a da Doménega do Corê, in sce domenicadelcorriere.com. URL consultòu o 20 màzzo 2022 (archiviòu da l'url òriginâle o 5 arvî 2008)., nùmero 4 do 24 de zenâ do 1926, ilustraçión de l'Achille Beltrame dedicâ a-o pasàggio do còrpo de Margàita de Savöia inta staçión de Cornigén.
↑ (IT) Genova tra Ottocento e Novecento, vol. 4, Zêna, Nuova Editrice Genovese, 2007, ISBN 88-88-96313-8.
↑ (IT) Nadia Campini, Parco urbano, ferrovia, strada a Cornigliano rivoluzione d'acciaio, in sce ricerca.repubblica.it, 31 lùggio 2005. URL consultòu o 20 màzzo 2022.
↑ (IT) Fondo per lo Sviluppo e la Coesione 2014‐2020. Scheda intervento n. 36: Collegamento ferroviario aeroporto di Genova (progettazione) (PDF), in sce mit.gov.it. URL consultòu o 20 màzzo 2022.
↑ (IT) Fabio Canessa, A dicembre 2024 apre la nuova stazione Aeroporto-Erzelli e "trasloca" quella di Cornigliano, in sce genova24.it, 26 zenâ 2022. URL consultòu o 20 màzzo 2022.
↑ (IT) Massimo Losito, Cornigliano e la stazione: anni di disservizi e problemi, in sce genovatoday.it, 26 lùggio 2012. URL consultòu o 20 màzzo 2022.
↑ (IT) Staçioìn in Ligùria, in sce rfi.it. URL consultòu o 21 lùggio 2021 (archiviòu da l'url òriginâle o 21 zùgno 2015).
↑ (IT) RFI, Genova Cornigliano, in sce rfi.it. URL consultòu o 20 màzzo 2022.

Âtri progètti

Wikimedia Commons a contêgne di files in sce staçión de Zêna Cornigén

				Zêna Cornigén
Direçión		Staçión precedénte		Ferovîa		Staçión sucesîva		Direçión
Zena		Zêna Sàn Pê d'Ænn-a		Zêna-Vintimìggia (2+056)		Zêna Séstri Ponénte Ariopòrto		Vintimìggia

[1] (IT) Covertìnn-a da Doménega do Corê, in sce domenicadelcorriere.com. URL consultòu o 20 màzzo 2022 (archiviòu da l'url òriginâle o 5 arvî 2008)., nùmero 4 do 24 de zenâ do 1926, ilustraçión de l'Achille Beltrame dedicâ a-o pasàggio do còrpo de Margàita de Savöia inta staçión de Cornigén.

[2] (IT) Genova tra Ottocento e Novecento, vol. 4, Zêna, Nuova Editrice Genovese, 2007, ISBN 88-88-96313-8.

[3] (IT) Nadia Campini, Parco urbano, ferrovia, strada a Cornigliano rivoluzione d'acciaio, in sce ricerca.repubblica.it, 31 lùggio 2005. URL consultòu o 20 màzzo 2022.

[4] (IT) Fondo per lo Sviluppo e la Coesione 2014‐2020. Scheda intervento n. 36: Collegamento ferroviario aeroporto di Genova (progettazione) (PDF), in sce mit.gov.it. URL consultòu o 20 màzzo 2022.

[5] (IT) Fabio Canessa, A dicembre 2024 apre la nuova stazione Aeroporto-Erzelli e "trasloca" quella di Cornigliano, in sce genova24.it, 26 zenâ 2022. URL consultòu o 20 màzzo 2022.

[6] (IT) Massimo Losito, Cornigliano e la stazione: anni di disservizi e problemi, in sce genovatoday.it, 26 lùggio 2012. URL consultòu o 20 màzzo 2022.

[7] (IT) Staçioìn in Ligùria, in sce rfi.it. URL consultòu o 21 lùggio 2021 (archiviòu da l'url òriginâle o 21 zùgno 2015).

[8] (IT) RFI, Genova Cornigliano, in sce rfi.it. URL consultòu o 20 màzzo 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]