Greta Thunberg
ZE
|
Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize, segóndo a grafîa ofiçiâ |
Greta Eleonora Thunberg Ernman, conosciûa senplicemente comme Greta Thunberg (IPA: [ɡreːta tʉːnbærj]); nasciûa a Stoccòlma a-i 3 de zenâ do 2003, a l'é 'n ativìsta svedeize po-u svilùppo sostenìbile e contra o cangiaménto do clìmma in sciâ tæra.
A Greta Thunberg mentre a protesta davanti a-o parlamento svedeize
Biografìa
A l'é avoxâ pe-e seu manifestaçioìn davanti a-o Riksdag (parlamento) de Stoccòlma, in Svéçia, co-o slògan Skolstrejk för klimatet (Sciòpero da schêua po-u clìmma). A-i 4 de dixénbre do 2018 a Grêta a l’à parlòu di cangiaménti do clìmma a-o vèrtice de Naçioìn Unîe ch’o s’é tegnûo a Katowice in Polònia. A Grêta a l’à spiegòu coscì a gravitæ do problêma:
«Quéllo che sperémmo d’òtegnî da sta conferénsa chi l’é de capî che sémmo davànti a ’na minàccia existençiâle. Quésta a l’é a crîxi ciù grâve che l’umanitæ a l’àgge mâi avûo. Niâtri dovémmo prìmma de tùtto pigiâne coscénsa e fâ quarcösa o ciù fîto poscìbile pe fermâ e gràmme emiscioìn che fàn mâ e çercâ de sarvâ quéllo che poémmo.»
A-i 15 de màrso do 2019 gh'é stæto 'n sciòpero mondiâle pò-u futûro do pianêta, a-o quæ à parteçipòu ’n mùggio de studénti inte 1700 çitæ de ciù de 100 pàixi do móndo (sôlo in Itàlia i studénti són stæti ciù de ’n miliône). A Grêta Thunberg a l’é intervegnûa inta manifestaçión òrganizâ a Stocólma, e a l’à aregordòu cómme ségge necesâio che-i polìtichi se dàgan da fâ e stàgan a sentî e amoniçioìn di scensiâti in sciâ scitoaçión do clìmma.
Inte l’agósto do 2019, a Greta Thunberg a l’à navegòu inte l'Òcéano Atlàntico, da Plymouth, in Inghiltæra (into Régno Unîo), scinn’a-a New York, inti Stâti Unîi. Pe no inquinâ l’âia, a l’à renonçiòu a l’aéreo e a l’à dêuviòu ’n pànfilo da regàtta de 60 pê dotòu de panélli solâri e de turbìnn-e sotomarìnn-e.
E dónca o viâgio o l’é stæto reclamizòu cómme ’na traversàdda tranzatlàntica sénsa emiscioìn de carbònio. O viâgio o l’é duòu 15 giórni, da-i 14 a-i 28 d’agósto do 2019. O pànfilo, co-o nómme Malìçia II, o l’é stæto mìsso a dispoxiçión e goidòu da-o tedésco Boris Hermann, agiutòu da-o compàgno (co-skipper) o Pierre Casiraghi.
A-o sò arîvo inta bâia de New York o Malìçia II o l’é stæto riçevûo da 17 bàrchi a véia de Naçioìn Unîe pò-u svilùppo sostegnìbile do nòstro pianêta. Intànto ch’a staiâ inte Amériche, a Thunberg a parteçipiâ a-o Summit de Naçioìn Unîe, ch’o se tegniâ a New York in sce l’açión pò-u clìmma, e a-a Conferénsa COP 25 in scî cangiaménti climàtichi ch’a se tegniâ a Santiago do Cile.
Greta Thunberg a l'é stæta elètta da l'aotorévole revìsta americànn-a Time quæ persónn-a de l'ànno 2019 [1] e coscì a l'é conpàrsa in sciâ covertìnn-a de l'ùrtimo nùmero do Time into 2019.
A Greta a divénta coscì a persónn-a ciù zóvena chò-u Time o l'à mâi çernûo cómme "personàggio de l'ànno".
Inti mæximi giórni a Greta a l'é intervegnûa co-in sò discórso inta conferénsa in sciô clìmma COP25[2] de Naçioìn Unîe ch'a s'é tegnûa a Madrìd into dexénbre do 2019, arivàndo dòppo 'n viâgio transoceànico in barca e ûn in trêno.
Nòtte
Âtri progètti
- Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Greta Thunberg
Contròllo de outoritæ | VIAF (EN) 4827155466473802160007 · ISNI (EN) 0000 0004 7689 8558 · SBN (IT) RMBV290882 · LCCN (EN) no2019128908 · GND (DE) 1182074820 · BNF (FR) cb178251906 (data) · BNE (ES) XX6012498 (data) · NLA (EN) 67030169 · NDL (EN, JA) 001333466 · WorldCat Identities (EN) no2019-128908 |
---|