ZE
Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize, segóndo a grafîa ofiçiâ

Gherardo del Colle[n. 1] (Çexìn, 26 de frevâ do 1920 - Pontedêximo, 20 de màrso do 1978) o l'é stæto 'n françescàn, scritô e poêta lìgure.

Pàddre Gherardo del Colle

O Gherardo del Colle, a-o sécolo Paolo Repetto, o l'é nasciûo a Çexìn a-i 26 de frevâ do 1920 da-o Giovanni e a Rosa Repetto[1][2].

O l'é intròu into Semenâio Seràfico de l'Órdine di fràtti minoî capuçìn de Cànpi, dond'o l'é vestîo l'abitìn a-i 14 d'agósto do 1935. Do 1942 o l'à emìsso a seu profesción religiôza solénne e o l'é stæto ordinòu præve. Pe tòsto trent'ànni o l'à mostròu a letiatûa italiànn-a into Stùdio Filozòfico di Capuçìn de Sànn-a. O seu ministêro o s'é intravegnûo tra vàrri convénti da provìnsa lìgure di capuçìn, cómme Pontedêximo, a Madònna de Gràçie de Vôtri, Vâze, Sànn-a, Votàggio e Sàn Benardìn de Castelétto. Pe de ciù, o l'é stæto o capelàn de l'Uspiâ Sàn Martìn, a Zêna[2][3].

Inta seu vìtta o l'é stæto poêta, scritô, profesô de letiatûa, outô de tiâtro, conlaboratô de revìste leterâie e giornalìsta. O l'à comensòu a scrîve de poêxîe da zóveno, pubricæ inte arecugéite Rosso di Sera (1946), Biancospino (1957), Sotto la Gronda (1964), L'Angelo dei Suburbi (1971) e Poesie 1937-1970 (1975). O l'à scrîto di tèsti pò-u tiâtro ascì, ségge in italiàn che in lìgure, e o l'à conlaboròu con bén bén de giornâli. Prezénpio o l'à pubricòu ciù de 120 artìcoli d'ética e de crìtica leterâia in sce L'Osservatore Romano, ciù che in scî cotidién zenéixi Il Cittadino e Corriere Mercantile; pe Lo Scolaro o l'à scrîto i tèsti de strìsce inlustræ pe-i figeu[2]. O l'é stæto amîgo e corispondénte di poêti Giorgio Caproni e Angelo Barile e de bén bén d'inteletoâli cómme o Salvatore Quasimodo, l'Ettore Serra e l'Eugenio Montale[2][3].

In sciâ fìn, o Gherardo del Colle o l'é mòrto inte l'Uspiâ Andrea Gallino de Pontedêximo a-i 20 de màrso do 1978. A-a seu memöia l'é stæto dedicòu 'n pontétto in sciô Ponçéivia, da-arénte a-o convénto di capuçìn[2][3].

Crìtica

modìfica

Inta seu poética, o Gherardo del Colle o se fà conósce pi-â seu conplescitæ e profonditæ, sénsa limitâse a-i têmi religiôxi ma tratàndo de costioìn sociâli e contenporànie ascì. Inte çèrti di seu tèsti se trêuva 'n sénso de sdégno e pietæ, méntre di âtri esprìmman ràggia e smariménto pe l'agrûa e a gramìçia da socjêtæ modèrna. L'outô o l'é aprexòu pi-â seu capaçitæ de lödâ a vìtta inte tùtte e seu fórme, da-a contentéssa a-a tristéssa, con sinceritæ e in mòddo sccétto. E seu poêxîe, che vàn da-a löde a-o Segnô a-a riflesción intèrna e a-o dô pe-i fæti do móndo, én tùtte caraterizæ da 'n método stilìstico rigorôzo[4].

Inta seu ativitæ de dramatùrgo, ségge in italiàn che in lìgure, o s'é inspiròu in mòddo originâle a l'Achille Campanile e a-o zóveno Eugène Ionesco, pe pigiâ da liâtri di træti cómme l'umorìsmo verbâle ùnico, e tràmme paradosâli, e açioìn condensæ, e sitoaçioìn no lògiche e i personàggi còmichi. I riferiménti a-o Campanile se véddan inte l'ironîa futurìsta, inte cùrte gag e inta parodîa do parlâ de tùtti i giórni; co-e sciortîe do Campanile e do Ionesco che se seméggian a quélle do Gherardo del Colle. I tèsti de tiâtro són caraterizæ da nonsense, zêughi de pòule, paradòsci, umorìsmo fìn e sciortîe elegànti[5].

Archìvio

modìfica

L'archìvio do Gherardo del Colle o l'é formòu de 65 unitæ archivìstiche conservæ inte l'Archìvio stòrico di Capuçìn de Zêna. O fóndo o se conpónn-e de poêxîe, sàzzi crìtichi de letiatûa, manoscrîti e bòsse de artìcoli destinæ a-a pubricaçión, despénse de letiatûa pò-u Stùdio de filozofîa, copioìn d'êuvie de tiâtro, tèsti de conferénse, artìcoli pubricæ in sce cotidién e revìste, artìcoli de argoménto leterâio de vàrri outoî pigiæ da cotidién, corispondénsa in arîvo e in parténsa con poêti (Barile, Caproni, Quasimodo e di âtri), editoî, crìtichi leterâi, fræ e amîxi e 'n'arecugéita de prédiche e discórsci pe-i ezercìççi spiritoâli. Gh'é pöi di artìcoli a-a seu memöia pubricæ dòppo a mòrte, fotografîe, 'n'oudiocascétta co-a registraçión de 'na méssa e 'n CD co-a trascriçión de çèrti seu scrîti e de artìcoli a lê dedicæ. Sto fóndo chi o l'è inandiòu in scê træ série "Stùddi, poêxîe, artìcoli, êuvie de tiâtro", "Corispondénsa" e "Prédiche e ezercìççi spiritoâli"[6].

Nòtte a-o tèsto
  1. Nomiâgio do nómme da religiôzo de pàddre Gherardo Paolo da Cesino, nasciûo Paolo Repetto
Nòtte bibliogràfiche
  1. (IT) Padre Gherardo del Colle, in sce digilander.libero.it. URL consultòu o 19 seténbre 2024.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 (IT) Gherardo Del Colle, in sce beweb.chiesacattolica.it. URL consultòu o 19 seténbre 2024.
  3. 3,0 3,1 3,2 (IT) Silvana Ozzano, Il Convento dei Cappuccini di Genova Pontedecimo 1616-2016, Quattrocento anni di storia in Val Polcevera, Zêna, ITA-KWE Flavio Quell'Oller ONLUS, 2016.
  4. (IT) Gherardo Del Colle: il fresco presagio, in sce ilgattocertosino.wordpress.com. URL consultòu o 9 seténbre 2024.
  5. (IT) Roberto Trovato, Gherardo del Colle. Scritti teatrali, Zêna, Genova University Press, Agósto 2013, ISBN 978-88-97752-23-3.
  6. (IT) Fondo Gherardo Del Colle, in sce beweb.chiesacattolica.it. URL consultòu o 19 seténbre 2024.

Bibliografîa

modìfica

Âtri progètti

modìfica

Ligàmmi de fêua

modìfica
Contròllo de outoritæVIAF (EN12130179 · ISNI (EN0000 0004 2451 003X · SBN (ITSBLV191579 · LCCN (ENno2008135389 · GND (DE1049664205 · BNF (FRcb16958907d (data) · BAV (ENIT495/324621 · WorldCat Identities (ENno2008-135389