Dialetto figon

ZE	Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize, segóndo a grafîa ofiçiâ

O dialétto figon (in figon: figoun) o l'é stæto 'n dialétto da léngoa lìgure parlòu inte çèrtidùn localitæ da Provénsa fra o XV e o XX secolo.

Figon † Figoun
Parlòu in	Frànsa
Parlòu in	Provénsa-Àrpi-Còsta Azùrra (Biot, Vallauris, Escragnolles e Mons)
Perîodo	1470~1920
Parlànti
Clasìfica	estìnta
Clasificaçión
Filogénexi	Léngoe indoeoropêe  Itàliche   Romànze    Romànze òcidentâli     Gàllo-Itàliche      Lìgure       Lìgure coloniâle        Figon

Stöia

Into Medioêvo, a caoza di contìnoe incurscioìn di Saracìn ch’abitâvan in mòddo stàbile inta bâze de Frascinêto (ancheu La Garde-Freinet), liberâ dòppo ’n’açión di lìguri e di provensæ mìssi insémme a-a fìn do sécolo X, ’na gròssa pàrte de zöne da costêa da Provénsa a l'êa do tùtto sénsa abitànti.

Coscì, tra o XV e o XVI sécolo, i feodatâi do pòsto àn decîzo de popolâ tórna l’àrea tra Cannes e Grasse con génte ch’a ne vegnîva da-a diòcexi d’Arbénga-Inpêia e quélla de Vintimìggia, che alôa fâvan za pàrte da Repùblica de Zêna. In particolâre i prìmmi emigrànti (ciù ò mêno ’na vinténn-a de famìgge) se són stabilîi a Mons pe pöi stabilîse, a caxón da fòrte créscita demogràfica, a Escragnolles ascì, a comensâ da-o 1562.

I agricoltoî lìguri se són stabilîi sorviatùtto inti céntri de Biot, Vallauris, Escragnolles e Mons, ch'ancheu fàn pàrte di dipartiménti de Àrpi Marìtime e do Vâo, portando con liâtri a lô léngoa. Parlâte che duiàn pe dötréi sécoli, a-o mànco a Mons, dónde se testimònia a prezénsa do dialétto figón scinn-a-i ànni vìnti do Nêuveçénto.

Paròlle

Figon, Léscico de Mons - Archìvi de Villeneuve-Beauregard - Mons (Var)

Figon	Zenéize
nautri	niâtri
mar	mâ

Grafîa

Un di pöchi scrîti in figon, E doue Bessoune de Pons Rebuffel o l'à 'na grafîa françeixizante.

Bibliografîa

• (FR) Paul Sénequier, Les patois de Biot, Vallauris, Mons et Escragnolles, in Annales de la Société des lettres, sciences et arts des Alpes-Maritimes, vol. 6, 1879, p. 357.
• (IT) Fiorenzo Toso, Linguistica di aree laterali ed estreme: contatto, interferenza, colonie linguistiche e "isole" culturali nel Mediterraneo occidentale, Recco-Udine, Le Mani, 2008, ISBN 8-880-12445-5.
• (IT) Fiorenzo Toso, Le parlate liguri della Provenza. Il dialetto figun tra storia e memoria, Ventemiglia, Philobiblon, 2014, ISBN 88-88-59172-9.

Colegaménti estèrni

• (FR) Frédéric Mistral, "Figoun", Lou Trésor dou Félibrige ou Dictionnaire provençal-français: embrassant les divers dialectes de la langue d'oc moderne, p. 1131.