Còlla de Cravaüna

pàssu de Àrpi Ligü(r)i
AR
Sta pagina chi a l'è scrìccia in arbenganese, inta varietài castergianchìna

A Còlla de Cravaüna (o de Cṛavaina in urmeascu, Cola d'Cravaüna in brigascu[2], Còl d Cravaun-a in piemuntése, Colle di Caprauna in italiàn) u l'è in pàssu de Àrpi Ligü(r)i, ch'u culéga e lucalitài de Cravaüna e de Armu, fra e pruvinse de Impé(r)ia e de Cuni, ciü Urmea, passàndu de u Pàssu de Preàllu o d' Proa, da l'urmeàscu (1260 m s.l.m.). U pàssu u segna dunca u cunfìn fra l'ambiente ligü(r)e (valli Aròscia e Pennavaire) e quéllu du bacìn padàn (Tàna(r)u).

Còlla de Cravaüna
A Còlla de Cravaüna vista da u Munte da Guardia
StâtoItàlia Itàlia
Región Liguria
Piemonte
Provìnsastemma Imperia
Cuneo
Comùn Armu
Cravaüna
Altéssa1 379[1] m s.l.m.
Cadénn-aPrearpi Ligü(r)i
Cordinæ44°06′29.47″N 7°55′46.51″E
Màppa de localizaçión
Màppa de localizaçión: Liguria
Còlla de Cravaüna
Còlla de Cravaüna
Dæti SOIUSA
Grànde PàrteÀrpi de punènte
Grànde setôÀrpi de Sud-occidénte
SeçiónÀrpi Ligü(r)i

Descrisiùn

modìfica

U pàssu u se tröva inte Àrpi Marittime, inta divixiùn de Àrpi Ligü(r)i, pocu distante da a zòna prealpìna. A metài fra u Munte da Guàrdia e a Ròcca de Penne, u mette in cumunicasiùn e valàe du Pennavaire e de l'Aròscia, da chi u se zunze poi inta valà du Tànau, anche se u spartiàiva fra a zòna idrugrafica Ligü(r)e e quella Piemuntese u l'è indirettu, segnàu in mòddu ciü néttu dau zà dìcciu Pàssu du Preàllu.[3] Inta zona se trövan ascì e sìmme de Pre-àrpi Ligü(r)i, cumme u Munte da Guàrdia (1.658 m), a nord est du pàssu.

Ambiente

modìfica

L'ambiènte natü(r)ale u l'è caraterisàu da boschi de fò, pìn, nissö(r)e e lérxi, l'è dunca rài(r)u truvà da màccia mediterànea, vista l'artitüdine elevà. A vegetasiùn a l'è dunca scimile a quella riscuntrabile in te tütta sta zòna arpìna,[4] se ponan dunca vegghe nu sulu di èrbui, ma ascì diferenti tipi de sciùe inti prài e inti senté, cumme di custi de sempitérnu o de lavànda servàiga. Nu mancan poi i animàli ascì, dai sèrvi ai craviöi fin ae lévri.

Frequentasiùn spurtìva

modìfica

A zona a l'è frequentà da tanti apasciunài de escursciùi e arpinìsmu, se pò difatti, da chi, zunze inte muntagne vixìne, versu l'Armetta (1744m) e u Galé (1708m), fin poi aa Còlla de San Bertumé de Urmea (1446 m), culegàu cun u Passu du Preàllu (1620m). Chi u se po dunca zunze fin aa vetta de sti munti chi, grassie au percursu de l'Àta vìa di Munti Ligü(r)i, de lungu u l'è vixitabile u Garb'du Dighé, in arma, ch'u vö di gròtta intu dialettu lucale, lungu u senté ch'u porta aa còlla Bassa (1.851 m), versu Valdinférnu (Garesce).[5]

Frequentàu u l'è ascì l'anellu de Cravaüna, che u pàrte da a burgà de Ruö(r)a e u zunze versu a Ròcca Tramuntina, passandu poi pé i senté u se pò zunze versu Cantaràina o turna inderé, versu u paìse. Chi u se pò ascì passà au rifugiu Ciàn de l'Àrma (1350m).[6]

U percusu da Pruvinsale 14-216 u l'è ascì frequentàu dai ciclisti, chi i partan da Arbenga versu a valà du Tànau, o au cuntràiu, partendu da Garesce o da Urmea.[7]

Galerìa futugràfica

modìfica
  1. (IT) Munta e China: A Colla de Cravaüna, in sce leo-trekking.blogspot.com. URL consultòu o 12 lùggio 2021.
  2. (LIJIT) Pierleone Massajoli e Roberto Moriani, Dizionario della cultura brigasca: Lessico, Vol. I, Lüsciàndria, Edizioni dell'Orso, 1991, p. 49, ISBN 88-76-94086-3.
  3. (IT) Da a Còlla de Cravaüna fin a a Rocca tramuntìna, in sce montiliguri.weebly.com. URL consultòu o 15 lùggio 2021.
  4. (IT) I munti de Àrpi Ligü(r)i, dau Galé a l'Armetta, in sce sentieriitaliani.it. URL consultòu o 15 lùggio 2021.
  5. (IT) Itineràri inta valà du Tànau, in sce alpicuneesi.it. URL consultòu o 15 lùggio 2021.
  6. (IT) Ciàn de l'Àrma, in sce mountbnb.com. URL consultòu o 15 lùggio 2021.
  7. (IT) Còlla de Cravaüna da Arbenga, percursu in bicicletta, in sce gulliver.it. URL consultòu o 15 lùggio 2021.

Vùxi curelàe

modìfica

Àutri prugètti

modìfica