Gêxa de Sàn Pòulo (Zêna)

ZE	Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize, segóndo a grafîa ofiçiâ

A gêxa de Sàn Pòulo a l'é 'n scîto sâcro catòlico de Zêna scitoòu into quartê de Castelétto, lóngo a Stràdda Acquarón. A l'é 'na paròcchia de l'arçidiòcexi de Zêna, pàrte do vicariâto de Castelétto. Do sò teritöio a fa pàrte ascì a gêxa suscidiâia de l'Abaçîa da Madònna da Sanitæ.

A faciâta da gêxa

Stöia

A gêxa a l'é stæta realizâ in sciâ bâze de 'n progètto elaboròu da l'architétto Pêo Finéschi into 1937, scibén che i travàggi pi-â sò realizaçión són stæti pöi òrganizæ da-o sò fìggio Alfrêdo.

Fæta paròcchia a-i 12 de agósto do 1939 co-in decrétto de l'arçivéscovo Pêo Boétto, a sò costruçión a l'é incomensâ a-i 7 d'òtôbre do 1956 co-a çeimònia da pösa e da benediçión da prìmma prîa. Tréi ànni dòppo, finîi i travàggi, a-i 31 d'òtôbre do 1959 a l'é stæta dónca avèrta pò-u cùlto religiôzo.

In sciâ fìn, a gêxa a l'é stæta soleneménte consacrâ a-i 28 de zùgno do 1960, incomensàndo dónca a dîghe méssa.

Descriçión

O de fêua

A gêxa, da-a ciànta a crôxe latìnn-a, a l'à 'na faciâta asæ sénplice, covèrta da 'na màn de crósta da miâge civîle pituâ a bànde alternæ giànche e rósse. De d'âto a-o sò portâ prinçipâ gh'é 'n barcón a èrco a 'na sôla avertûa e, ancón sórva, 'n rozón, i quæ, insémme a de avertûe pæge mìsse in scî lâti do cazaménto ascì, perméttan l'inluminaçión naturâle da gêxa. Tùtti sti barcoìn chi àn di véddri de cô de çetrón e de vèrde méntre, da-arénte a-o portâ prinçipâ, gh'é de vedrâte decoræ con de figûe.

Gh'é ascì, in corispondénsa de l'incrôxo tra l'àola e o transétto, 'na cópola in sce tanbûo ch'a l'à, p'arêzela, de strutûe verticâli de ciuménto armòu, rifinîe con da crósta da miâge civîle. O téito o l'é a fâde inclinæ co-o mànto de finitûa in abæn, coscì cómme pi-â covertûa da cópola.

O canpanìn da gêxa, scitoòu lóngo o sò fiànco de levànte, o no l'à goæi de decoraçioìn ma, a ògni mòddo, o l'é tànto èrto e slansòu che, spicàndo depoî a-a colìnn-a do Rîghi, o l'é bén bén vixìbile da-o rèsto da çitæ, spécce inta sò pàrte de ponénte.

O drénto

Vìsta do drénto da gêxa

A strutûa intèrna do cazaménto a l'é do tîpo a "àola" e a l'à de miâge decoræ inte 'n mòddo scìmile a-o de fêua, ö sæ a lìnie de cô di moìn alternæ a bànde ciæe, co-i bórdi di eleménti struturâli che són mìsci in evidénsa da 'na lìnia scûa. A ciànta da gêxa a l'à 'n transétto ch'o no spòrze ciù de tànto e a finìsce into presbitêio co-în cöo semicircolâre, rialsòu de doî gradìn e cintòu da dôe baléuistre. O paviménto o l'é fæto con de ciàppe de màrmo de vàrie tìnte inta pàrte da-arénte a-o cöo, into rèsto de l'àola o l'é de màrmo giànco e bardìggio.

L'artâ magiô, fæto lê ascì de màrmo giànco, o se trêuva inte 'na poxiçión rialsâ de quàttro gradìn rispétto a-o cöo.

Tra e òpere conservæ drénto a-a gêxa gh'é dôe scultûe do Zâne Batìsta Airâdo, ö sæ o croxefìsso de brónzo mìsso derê l'artâ e 'na stàtoa, de brónzo lê ascì, ch'a rafigûa o sànto titolâre da paròcchia, Sàn Pòulo. A-i lâti de l'artâ magiô gh'é dôe pitûe bén bén ciù antîghe che vêgnan da-a vêgia gêxétta; quélla in sciâ drîta, amiàndo vèrso l'artâ, a l'é 'na "Conpasción do Crìsto mòrto" de schêua zenéize da prìmma meitæ do sécolo XVII; a-a mancìnn-a gh'é, pe cóntra, 'na "Depoxiçión" de schêua emiliànn-a do sécolo XVIII.

In corispondénsa da cópola gh'é e dôe artæ laterâli da paròcchia, intitolæ a-o Sâcro Cheu de Gexù e a Màia Santìscima. Inte l'artâ do Sâcro Cheu gh'é stæto mìsso o quàddro, òpera de Matîa Travèrso, ch'o l'êa in prinçìpio dêuviòu cómme pâa d'artâ inta vêgia gêxétta; pe cóntra, inte quélla dedicâ a-a Madònna, gh'é 'na pitûa de l'Adelìnn-a Zandrìn. Pe de ciù, into cànto tra l'artâ do Sâcro Cheu e o pùrpito da gêxa, into perîodo de Dênâ o vêgne preparòu o prezépio da paròcchia, inrichîo da di sfóndi pituræ da l'Armàndo Mèrlo.

In sciô fóndo da gêxa, da-arénte a l'intrâ prinçipâ, gh'é dôe capelétte picìnn-e. Inte quélla co-o beneitìn, dónde se dîxan e mésse inti giórni d'êuvéi, gh'é 'n quàddro con Sàn Zâne Batìsta ch'o batézza Gexù realizòu da-o Nîno Travèrso. Pe cóntra, inte l'âtra capélla, gh'é e tónbe di fræ Noceti, ö sæ monscignór Màrio, o fondatô da paròcchia, e præ Giànni, o sò sucesô.

Vôxe corelæ

• Stràdda Acquarón
• Vìlla Màddre Cabrini

Âtri progètti

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons a contêgne di files in sce gêxa de Sàn Pòulo

Colegaménti estèrni

• (IT) Scîto ofiçiâ, in sce sanpaologenova.it. URL consultòu o 27 màzzo 2022.
• (IT) Chiesa di San Paolo (Genova), in sce beweb.chiesacattolica.it. URL consultòu o 27 màzzo 2022.