In dialétto estìnto o no se peu de segûo creâ tórna, ma o se peu studiâ ezaminàndo i testi, ascì frammentari, che i n'han lasciòu precedenteménte. Sto elenco chì - o Tradutô Lìgure-Figùn - o se bâza in moddo specifico in scê poêxîe de Pons Rebuffel e in sciâ versción in Figon de l'Ave Màia e do Poæ nostro.

O Léscico into Fugùn de Mons - Archìvi de Villeneuve-Beauregard - Mons (Var)

A modìfica

a art.fs (it: la, una) = ra
a av. = en
agiutâ v.inf. (it: aiutare, soccorrere) = secouir (françesìsmo)
Amen inte. = Ainsi-soit-il (françéize)
ancö av. (it: oggi) = ancuéï
a niatri pre.+pro1°p (it: a noi) =
aprovixonâse v. rifl. (it: approvvigionarsi) = prouvir
a-o pre. (it: al) = a ru
arivòu v.part. (it: arrivato) = arribaou
ave inte. (it: ave) = vé saludou

B modìfica

bella ag.fs = bella
benéita n.fs (it: benedetta) = bénéjia
benéito n.ms (it: benedetto) = béniè
binélle ag.fp (it: gemelle) = essoune
brunn-a ag.fs = brun

C modìfica

camin, n.ms (it: cammino) = camin
çê n.ms (it: cielo) = cer
che pro. ms (it: il quale, che) = qui (latino) qué
che av. (it: quanto) = que (françesìsmo)
co, con av. (it: con) = me, coun
comme, cumme av. (it: come) = coumma, coum'a, coumou
conservi v.2°p. inp. (it: conservi) = gardai
cumme ... cuscì av. (it: così ... come) = chu ... coum'a
cutidian n.ms (it: quotidiano) = dè cada dì

D modìfica

da, de pre. (it: della, di) =
danne v.2°p inp. (it:dai) = Daï
di n.ms (it: , giorno) =
Dîo n = Diou
do pre. (it: da) = de
dôe ag.fp (it: due) = doue
dònne n.fp = femené

E modìfica

ê v.3°p pres. (it: 3°p. essere) =
e co. (it: e) = et (latino, françéize), é
e art.fp (it: le) =

F modìfica

fin n.fs (it= fine) = fin (françéize)
fra av. = pu déchu (françesìsmo)
frûto n.ms (it: frutto) = frui

G modìfica

Gexù n. = Jesu
gorin (it: ?) = veseu
gravitæ n.fs (it: gravità) = pesantour
gràçia n.fs (it: grazia) = grassa

H modìfica

I modìfica

i art.mp (it: gli) =
infèrno , n. ms. (it: inferno) = enfernou (françesìsmo)
ingobîo (it: ? = ) = roundou
inti, in ti pre. (it: in, dentro, nei) =
in scio co.+art.ms (it: nel, sul) = chu
into pre. (it: in, nel) = en, enai

L modìfica

lasciâ v. inf. (it: lasciare) = lacha
pro. (it: lui) = ou
liberine v. 1°p+pro. (it: liberaci) = délivra

M modìfica

ma co. = ma
n.ms (it: mare) = mar
n.ms (it: male) = ma
mâi av. (it: mai) = jamais (françéize)
Màia n.f (it: Maria) = Maria
mi, mîe pro. (it: io) = mi
moæ n.fs (it: madre) = mar
mondo n.ms = mondo
mòrte n.fs = morté

N modìfica

nêuva ag.fs (it: nuova) = nouvella
niâtri pro.+ag. (it: noi altri) = nautri, naoutris
noî pro.1°p (it: noi) = nous (françéize)
nòstra ag.fs (it:nostra) = nostra
nòstre ag.fp (it: nostre) = nostreï
nostru, nostro ag.ms = nostro
nu av. (it: non) = né ... pas (françesìsmo)
numme n.ms (it: nome) = nomé

O modìfica

o, u art.ms (it: il, lo) = rou, ou
òféndòu v. 3°p passa. (it: hanno offeso) = aouffensaou
òféize n.fp (it: offese) = aouffensé
ògni av. (it: ogni) = cada
ögnun ag.ms (it: ognuno) = cad'un
o l'é pro.+v.3°p (it: egli è) =
òua av. (it: ora) = ?

P modìfica

pan n.ms (it: pane) = pan
pasci v.2°p pres. (it: tu nutri) = rigourai
pe pre. (it: per) = pe, per
pecatoî n.mp (it: peccatori) = pecadouis
perdun-a v.2°p pres. (it: perdona) = perdounaï
perdunemmo v.1°p pres. (it: perdoniamo) = perdounémou
piäxéi v.2°p pres. (it: piacete) = aggradai (françesìsmo)
pìnn-a ag.fs (it: piena) = chéna
potéi v.inf. (it: potere) = pouer
prêga v.2°p. pres (it: prega) = prégaï
pövi ag.mp (it: poveri) = pauris
primavéia n.fs (it: primavera) = primera
puæ n.ms (it: padre) = papa

Q modìfica

quélli ag.mp (it: quelli) = échi

R modìfica

renascere v.inf. (it: rinascere) = nachendou
regnu n.ms (it: regno) = regno
röba n.fs (it: abito) = roba

S modìfica

sànta ag.fs = santa
santificou v.part. (it. santificato) = santifiaou (françesìsmo)
sciôa n.fs (it: fiore) = chour
se faççe v.3°p. cong. (it: che sia fatta) = séché facha
segge v. 3°p inpe. (it: sia) = séché
Segnô n. (it: Signore) = Seignou
semmo v.1°p pres. (it: siamo) = se
sén n.ms (it: seno) = entraillé(françéize)
senpre av. (it: sempre) = toujour (françéize)
seu n.fs (it: sorella) = sœur (françéize)
socónbe v. inf. (it: soccombere) = succoumba
sotta av. (it: sotto) = souta

T modìfica

tæra n.fs (it: terra) = terra
témmi v.2°p pres. (it: tu temi) = cregne (françesìsmo)
t'ê pro.+v.2°p pres. (it: tu sei) = ou sé, se
tentaçiun n.fs (it: tentazione) = tentatiouné
ti pro.2°p (it: te, voi) = ou', vouï
, to ag.ms (it: tuo) = ?
traciando v.gerun. (it: tracciando) = traçaou
tùtto ag.ms (it: tutto) = tutou

U modìfica

u, o art.ms (it: il) = ?

V modìfica

va v.3°p pres. (it: va) = va
valle n.fs = vallera
ve pro.2°p. (it: vi) =
veciaia n.fs (it: vecchiaia) = vieillessa (françesìsmo)
vegne v.3°p. cong. (it: che tu venga) = ? vegni v.2°p pass. (it: tu venisti) = vignichi
vegnûi v.part. (it: venuti) = vignian
vòstra ag.fs = vostra pl. vostré
vuentæ n.fs (it: volontà) = volountaou

Z modìfica

zoventù n.fs (it: gioventù) = jouinessa (françesìsmo)

FG
Quésta a l'é 'na çitaçión scrîta in figun
Testo Verscion in italiàn
 
Verscion in françéize
 

Grigeur Guignon, a lagna,
Ou dije che l'avea de lou ben à la campagna:
- I m'an pillaou ca' mea;
- I nous m'an lascaon pa un choun.
- Mi foun entra misero;
- Sa posso me sacatero
- la ca, lou ben & la terro.

Il mangiatore [di fichi] Guignon [sfortunato], si lamenta
dice che aveva dei beni in campagna:
- Hanno preso casa mia
- Non mi hanno lasciato un chiodo.
- Sono entrato in miseria;
- Se posso riscatterò
- la casa, il bene e la terra.

Grigneur guignon se plaint
il dit qu'il avait des biens à la campagne:
- On m' a pris ma maison
- On n'y a pas laissé un clou.
- Je suis dans la misère;
- Si je puis, je rachèterai
- la maison, le bien et la terre.