Manuel Belgrano (Buenos Aires, 3 zûgno 1770 – 20 zûgno 1820) o l'è stæto un intelettuâle, avocâto, economista, polìtico e militâre argentin, ch'o l'à partiçipòu a-a Goæra d'Indipendensa d'e Provinse Unîe do Río de la Plata vinçendo di importante battagge.

Manuel Belgrano

Biografîa

modìfica

O se ciammâva Manuel José Joaquín del Corazón de Jesús Belgrano, e o l'è famozo comme eröe de l'indipendensa e creatô da bandêa argentinn-a.

Tra 1786 e 1793 o l'à studiòu o drîto a Salamanca, piggiando a medaggia d'öu. Gran cattòlico, o l'à avûo o permisso do Vatican de lêze di libbri proibii in quello tempo.

De ritorno into Río de la Plata, in 1794 o l'è stæto nominòu Segretâio do Consulato de Buenos Aires (1794-1810). O l'è stæto contro e Invaxioìn Ingleixi (1806 e 1807).

Diventòu indipendentista, o l'è stæto un di prinçipæ cappi da Revolusion do Mazzo do 1810, faxendo parte do primmo governo nativo, o futûo governo argentin.

O l'è stæto o cappo de l'Esercito do Nòrd contro i spagnòlli de l'Ato Perú e o l'à organizòu a campagna do Paraguay. O l'à anche comandòu l'eroico esodo do pòpolo de Jujuy (Éxodo Jujeño), importantìscimo pe a liberaçion do nòrd, e o l'à partiçipòu a de battagge comme Campichuelo, Paraguarí, Tacuarí, Las Piedras, Tucumán, Salta, Vilcapugio e Ayohúma.

A 50 anni, a Buenos Aires, o l'è mòrto da 'n edema, in povertæ e ascordòu da-o governo naçionâ.

Creassion da Bandêa Argentinn-a

modìfica
 
Coccârda argentinn-a (escarapela)

Manuel Belgrano o l'e stæto o creatô da bandêa argentinn-a into 1812. O l'à dizegnâ co-i coî da coccarda (escarapela) naçionâ, çeleste e gianca, mentre o stâva inscie rive do sciumme Paraná inta provinsa de Santa Fe.

A l'è stæta issâ pe a primma vòtta o 27 frevâ 1812 inta çittæ de Rosario, donde gh'è o Monumento a-a Bandêa Argentinn-a.

Famiggia e relassion co-a Liguria

modìfica

Sêu poæ Domenico o l'êa lìgure, nasciûo a Ineja, emigròu a-o Río de la Plata into 1751, e o gh'aiva comme primmo cognomme Peri -ciù târdi ispanisòu in Pérez-, scibben ch'o l'avesse adottòu quello de Belgrano, segondo a tradiçion, perche o produxeiva de l'eçelente gran.

Invece sêu moæ a l'êa argentinn-a, nasciûa inta çittæ de Santiago del Estero, into nòrd-òvest do Pàize.

Manuel Belgrano, inte 'na léttia a sêu poæ scrîta da-a Spagna quande o studiâva inte l'Universcitæ de Salamanca, o ghe dîxe: "Anchêu l'è vegnùo un gruppo de nòstri compaizen, e gh'ò posciûo parlâ zeneize dòpo tanto tempo che parlo solo spagnòllo".

Vôxe corelæ

modìfica
  • Argentinn-a, dove gh'è ciù informassion inta seçion "Stöja".

Conlìgamenti esterni

modìfica

Âtri progètti

modìfica
Contròllo de outoritæVIAF (EN72194660 · ISNI (EN0000 0001 0914 7680 · LCCN (ENn50006486 · GND (DE118989839 · BNF (FRcb12130353n (data) · BNE (ESXX851635 (data) · BAV (ENIT495/239117 · CERL (ENcnp01326495 · WorldCat Identities (ENn50-006486