Štaziun d' Ulmèa

staçión feroviària in Itàlia
UL
Šta pogina ṛ’ ê š-cṛiccịa ‘n ulmioš-cu, s’cundu a gṛafia d’ Marco Michelis

A štaziun d’ Ulmèa, (‘ntâ paḷlô d’Albenga stasiun de Urmea, ‘n genuvese staçión de Ormêa) ṛ’ê üna štaziun dû tṛénu italiona ch’ a s'tṛöva ‘nsa linea Zèvo-Ulmèa, a u s’lvizzi dâ zittà d’Ulmèa, pōštu coppulinea dâ tṛotta.

Ulmea
staçión feroviària
Urmea
Ormêa
A štaziun višta dâi binoṛi, 'ntu 1992
Localizaçión
StâtoItàlia Itàlia
LocalitæUlmea
Cordinæ44°09′00.75″N 7°54′51.04″E / 44.150208°N 7.914178°E44.150208; 7.914178
LìnieFerruvia Zevo-Ulmèa
Caraterìstiche
TîpoŠtaziun coppulinea dâ tṛotta
Stâto atoâleauèlta p’ lu tuṛišmu
GestôRete Ferroviaria Italiana
Ativaçión1891
Binâi2 binoṛi
InterscàngiAutobus (linee ecstraülbòne e inteṛülbone)
DintórniUlmea

Štōṛia

 
Ün trén tuṛišticu 'nta štaziun d'Ulmea (2018)

Ulmèa a ven culegô a ṛa feruvia ‘ntl 1893, quon’ ch’ èl 15 d’ fèlvoa l’ariva èl pṛimmu tṛenu ‘n seguitu a ṛa attivaziun dâ tṛotta Tṛoppa e Ulmèa.[1]. L' ’mpiontu l’avèva al pṛinzippi dui binoṛi "pasonti", ina ʒōna p’l a r’missa d’l lucumutive (culegô da ‘n foššịu d’ binoṛi ch’ i s’ d’štacovo da u s’cundu binoṛi) è ün d-šcoriu d’l melci, cun ’n pian cariau, in magasin è ‘n tōccu d’ "banchina", s’lvì da ‘n binoṛi tṛuncu.

‘Ntû 2000 i veno eliminoi i binoṛi s’cundoṛi, p’ la semplificaziun dâ tṛotta.[2]

‘Ntû 2002 a štaziun a ven tṛašfulmô ‘n felmatta, senza p’lsunoa ‘n mōddu scimile a j’ oci ‘mpionti dâ linea, tṛanne quâ d’ Zèvo.[3].

A feruvia ṛê r’št ô senza tṛofigu dau 17 Ʒügniu2012, p’l a sušp’nšiun dû s’lvizzi dâ linea.[4].

‘N višta dâ növa auèltüṛa dâ linea, p’ lu tuṛišmu, ntû 2016[5] u ven r’pṛ’štinà u s’cundu binoṛi, chè èl lucumutive i paiso foa èl manövṛe. I sun štoi focci ascì dî tṛâvoji d’ pulizia au rundu.[6]

Ara štaziun d’Ulmèa j’ arivo tücci i tṛeni štoṛici è tuṛištici ch’i veno ulganizoi da l'11 s’tèmbo dû 2016. Èl 25 d’ nuvèmbo dû lištessu onnu a ferovia ṛê štô ‘nterutta, fṛa èl štaziui dâ Cịuatta è d’ Pṛioṛa, da l’aluviun d’ quall’onnu.[7][8]. Dau 2018 a linea a tulna ‘n funziun, cun növi tṛeni ch’ i šcuro tütta a tṛotta e, cun tütte èl štaziui.[9]

‘Mpionti

A štaziun ṛê d’l Feruvie dû štottu (RFI), ina vōta ṛ’ avèva dûi tōcchi d’ banchina, ün au s’lvizzi d’l pṛimmu binoṛi, l' otṛa ad isuṛa, p’l lu s’cundu. Èl dû j’ eṛo culegoi cun ina passeṛella ‘n laggnịu. A paltia da si binoṛi u i n'eṛa d’ j’ oci a u s’lvizzi dû d-šcoriu melci, dâ r’missa d’l lucumutive è p’l lu rifulnimentu delle lucumutive a vapua.

Cun a peldita d’ impultonza da polte dû šcoṛu, è a riduziun dî s’lvizzi melci è l'üsu d’ mutṛici (ch’ i n’ han da b’sögnịu d’ in binoṛi d’ manövṛa), ʒà da u 2004 gṛan polte d’l piazoa ‘ntèlnu u n’ eṛa dûvṛà. I vêno gavoi i binoṛi s’cundoṛi, tranne quâ pṛinzipoa, l' ‘mpiontu u ven ina felmô.[2]

‘Ntû 2016, quon’ ch’ a ven riauèlta a štaziun ṛô tulna 2 binoṛi tṛunchi; ün pasonte, au s’lvizzi dâ linea. I dui i finiššcio pö cun ün' ošta d’ manövṛa, ‘n fundu a ṛa štaziun. ‘L pṛimmu binoṛi, cun molciapè, u ven dûvṛà p’l l' imbolcu d’l gèntè; u s’cundu l’è d s’lvizzi. U tṛofigu l’è regolà da ün sulu s’gnoa lüminusu d’ paltenza, ‘n direziun d’ Zevo, è da quâ d’ fin tṛotta, da ṛa polte cuntṛoṛia. I šcongi i sun ‘ncua manuoa, focci dal pelsunoa. A štaziun ṛê štô srô è da ṛa polte dî binoṛi ṛê štô giuntô ina pensilina cun a biglieteṛia automatica e in panellu cun l’uṛoṛi dî tṛeni.[2]

Is’ pōno ‘ncù vago a suttuštaziun eletṛica p’l l'alimentaziun tṛifase, ch’ a funziunova fin al 1973, èl magasin melci, a tûre cištelna, p’l lu rifulnimentu dî tṛeni a vapua.

Ṛê l' ültima štaziun dâ linea, è ṛê pṛecedüa da ṛa štaziun d’Eca Nasagò. Št’ onnu (2021) ṛê štô r-štüttüṛô è a s’ṛà a sede d’ l’ ifizzi dû tuṛišmu.[10]

S'lvizzi e šcongi

  Daṛa štaziun u s’ pò rivoa cumudamente al felmatte del curiere d’ RT Piêmunte (Pṛûvincia d’Cuni).

Nòtte

  1. (IT) Giulia Stok, Il cece di Nucetto, in sce viaggi.lastampa.it, 4 òtôbre 2011. URL consultòu o 4 arvî 2021 (archiviòu da l'url òriginâle o 12 òtôbre 2013).
  2. 2,0 2,1 2,2 (IT) Ceva - Ormea, in sce stagniweb.it. URL consultòu o 4 arvî 2021.
  3. (IT) Silvia Adorno, Chiusure in Piemonte, in I Treni, n. 351, seténbre 2012, pp. 14-19.
  4. (IT) Gianni Gennaro, Servizio con autobus sulle ferrovie a bassa frequentazione, Piemonte Informa, 16 zùgno 2012. URL consultòu o 3 arvî 2021 (archiviòu da l'url òriginâle o 13 òtôbre 2013).
  5. (IT) Gianni Gennaro, Guarda al turismo la riapertura della ferrovia Ceva-Ormea, in sce regione.piemonte.it. URL consultòu o 3 arvî 2021.
  6. (IT) Paola Scola e Muriel Bria, Torna a vivere la storica ferrovia Ceva-Ormea, in sce lastampa.it, 17 agòsto 2016. URL consultòu o 3 arvî 2021.
  7. (IT) Danneggiata dall'alluvione la ferrovia Ceva - Ormea, in sce ferrovie.info, 25 novénbre 2016. URL consultòu o 3 arvî 2021.
  8. (IT) La Ferrovia del Tanaro è pronta ad accogliere il primo treno storico del 2017, in sce targatocn.it, 21 lùggio 2017. URL consultòu o 3 arvî 2021.
  9. (IT) Muriel Bria e Paola Scola, Il “treno della rinascita” più forte dell’alluvione, in sce lastampa.it, 8 dexénbre 2016. URL consultòu o 3 arvî 2021.
  10. (IT) A stasiun d'Urméa a végne restrutturà, in sce lastampa.it. URL consultòu l'11 agòsto 2021.

Oci prugètti