Revulüçiun munegasca: diferénse tra e verscioìn
Contegnûo scasòu Contegnûo azónto
pagina orfana |
navbox, tolto avviso 'O' |
||
Lìnia 1:
{{Munegascu}}
[[File:Monegasque Revolution.jpg|thumb|400px|Monegasque Revolution|I manifestanti esigiu üna cunstitüçiun e ün parlamentu]]
A '''Revulüçiun munegasca''' è üna perioda d'a stòria de [[Mùnegu]] marquée per üna seria de cunfronti üntra u populu munegescu e u principu [[Albertu primu]] de 1910 a 1911 che menà a řa dispariçiun d'a munarchia assulüta e a řa prumülgaçiun d'a prima Cunstitüçiun de Mùnegu.
A Revulüçiun munegasca è stau un muvimentu de d'u 1910 a u 1911 ch'à cumençau cun a creaçiun d'u "cumitau munegascu".
Lìnia 10 ⟶ 9:
A Munegu gh'è sun poche terre e en achelu tempu nisciüna üsina.
▲I munegaschi sun sulament 1 482 e l'ensemu d' i abitanti sun 19 121.
▲Un cumitau munegascu fa signà petiçiue e rachœye e demande d'a gente.
Dopu i cuntestatari esigiu üna cunstitüçiun e ün parlamentu, menaçandu de renversà a munarchìa.
Autre demande esigiu u sufragiu üniversale per u Cunsiyu cumünale e a supessiun d'u monopoli de Camille Blanc, meru de Beausoleil e de Roland Bonaparte sciü d'a suçietà d'i bagni de ma de Munegu.
Tüti demandu ch' e finançe d'u statu füssu separae d'e finançe persunale d'u principu.
== I evenimenti ==
En marsu [[1910]] üna delegaçiun delivra a u palatu ün ultimatum a u principu.▼
▲En marsu 1910 üna delegaçiun delivra a u palatu ün ultimatum a u principu.
Sença respunsa d'u seze de marsu, a üna reüniun püblica a u Teatru d'e varietà unde Suffren Reymond à parlau, oete-çentu persune remuntu u carrugiu di Gazometri e se rassemblu sciü ra piaça d'arme e ünt sciü ru cursu d'a Porta Nœva.
Un capu de gabinetu d'u principu reçeve üna delegaçiun e prumete che se farà qarcosa de decisivu sença preçisà. Carchi giurni dopu Albertu primu da urdenançe sciü d'a libertà de premsa fint 'i giunali d'upusiçiun cun a libertà de reüniun e r'eleçiun a u consiyu cumünale a u süfragi üniversale.
I manifestanti reclamu tamben ciü d'independença a respetu d'a França.
Achestu ürtimu puntu scaufa a fula che prende d'assaltu u palatu dopu üna giunà de luta cun i carabiniè. Un principu se refügia en França.
Ün guvernu pruvisori se forma e u principu, cunseyau da u fiyu Lui, tenta de sauvà a so' sitüaçiun autrejandu üna custitüçiun anunçà da u principu Lui â fin de zanè.
D'u quintu de favrè 1911 se pruclama a custitüçiun che crea u Conseyu Naçiunale ma u principu garda a ciü grande parte d'i so' puteri.
En 1922 more u principu Albertu e u so' fiyu Lui devegne u principu [[Lui Segundu]].▼
▲En 1922 more u principu Albertu e u so' fiyu Lui devegne u principu Lui Segundu.
== Vinculi esterni ==
* https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1911/01/08/104853730.pdf
| |||