Capella da Madonna da Nêve (U Burghettu)

AR	Sta pagina chi a l'è scrita in arbenganese, inta varietàe tuiranìna

A capélla da Madònna da Nêve a l'è in edifìssiu religiùzu du Burghéttu ch'u se tröva intu paìze abandunàu de Patarè, d'atàccu a-u mudèrnu stradùn pè Tuiràn. Scibèn ch'u se tröva intu teritòriu du cumün du Burghéttu, u l'è sùtta a-a paròcchia tuiranìna de Sàn Martìn, a testimuniànsa di antìghi liàmmi cu-a burgà.

Vìsta da capélla

Stòria

Panuràmma de Patarè e da sö capélla inti àgni '30

A despêtu de l'antighitàe da burgà de Patarè, armênu presedènte a-a fundasiùn du Burghéttu, a prìmma mensiùn da capélla da Madònna da Nêve a rìva sùlu da-u Seisèntu, cuntegnüa inta relasiùn du Giovanni Ambrogio Paneri scrìta inta sö famùza òpera, u Sacro, e vago Giardinello. A capélla, chi mensunà cùmme oratòriu, a gh'axêva tra u 1624 e u 1635 in sùlu rèditu de 24 frànchi a l'ànnu, ciü u benefìssiu ch'u rivâva da-u legâtu in sö favù srua a-u scìtu dìtu da Vignàssa, usciüu a-u 12 d'avrì du 1638 da Benârdu Buccùn. Sèmpre inte quéllu ànnu, intu sö testamèntu u Zòrzu Buccùn u gh'axêva lasciàu de dispuzisiùi ch'i prevedêva l'òbligu pè i sö erêdi de lascià 200 scüi a l'ànnu a l'oratòriu, pè i prèvi ch'i gh'avésse dìtu méssa.

A ògni mòddu, a prìmma famìja ch'a l'à avüu u patrunâtu in sa capélla a l'è stàita quélla di Barùi, che fòscia a l'è quélla ch'a l'à ascì cumisciunà. U Lüciàn, du 1693, u l'à creàu ina capelanìa sciü l'edifìssiu, cu-in legàu ch'u se cumpunêva de in sèrtu nümeru de mésse a l'ànnu, restàu in vigù fìna a-a lézze de svìnculu du 26 d'aùstu du 1867. I Barùi i l'àn cuntignàu a fâghe celebrà a méssa a-u 5 d'aùstu, u dì da Madònna da Nêve, fìna a-i àgni nuvànta de l'Öttusèntu, quand'a capélla a l'è fenìa a-i Pésciu de Tuiràn.

Scibèn che a burgà a l'éra urmâi abandunà da du bèllu tèmpu, u s'è cuntignàu a rangiâra e a dìghe méssa armênu fìna a-i àgni '30, cùmme testimuniàu da ina cartulìna d'alantù dùnde però se cumènsa a végghe i prìmmi ségni de ruìna. Sti chi i l'àn purtàu a in cròllu inta capélla, ch'a l'éra stàita diciarà du 1955 cùmme bêne d'interèsse cultürâle, cu-u tèitu ch'u l'è vegnüu zü inti àgni '70. A-a fìn, a capelétta a l'è stàita méscia a növu vèrsu a fìn di àgni '80, cu-a sö strutüra ch'a l'è stàita rangià, cuscì cùmme a pitüra in sa faciâta.

Descrisiùn

De föra

• 
  A faciâta da capélla da Madònna da Nêve
• 
  A pitüra in sa faciâta
• 
  U tèitu da capélla
• 
  Vìsta du campanìn a vèira

A capélla da Madònna da Nêve a se tröva tra e ruìne du paìze abandunàu de Patarè, serà tra u stradùn pè Tuiràn, ch'u gh'à levàu cu-a sö realizasiùn ina pârte du sagràu, e u riàn dìtu de Patarè. A gêxétta a gh'à ina ciànta da-a fùrma retangulâre, cun srua ina vòta a bùtte, ch'a l'è cuèrta da in sémplice tèitu a cabànna. A l'inprensìpiu u prufì da faciâta u l'éra lèi ascì a cabànna, repijàndu de darê a dispuzisiùn du tèitu, e dùnca u fenìva in sìmma cu-in tìmpanu triangulâre. A ògni mòddu, ciü avânti a strutüra a l'è stàa slargà e u tèitu alsàu, cu-a faciâta che ancöi a l'è surmuntà da ina quìnta urizuntâle dund'u gh'è arembàu u campanìn a vèira e u tèitu. Inta faciâta se ghe dröve dui barcunétti de devusiùn e, de d'âtu a-u purtà, ina lünétta e in nìcciu, cun stu chi ch'u l'è decuràu da ina pitüra de autù scunusciüu ch'a rafigüa a Madònna cu-u Bambìn, rangià inti àgni '80.

U campanìn a vèira u gh'à ina sùla campâna e u l'è mésciu a-u cèntru da faciâta, u l'è cuèrtu de ciàppe de baìn e-e sö mürâje i sùn tütte intunacàe e tenzüe de giâncu. U rèstu da capélla u l'è pè cùntru cuèrtu de tégule purtughéxi, ch'i fenìsce in si bùrdi cun de âtre ciàppe de baìn.

De drèntu

• 
  L'artà da capélla
• 
  A stàtua da Madònna cu-u Bambìn
• 
  U tèitu da capélla miràu de drèntu

U drèntu da gêxétta u l'è tüttu ocüpàu da-a sö àula, da-a ciànta retangulâre. A pavimentasiùn a l'è furmà da quàddri de ciàppe de baìn ch'i gh'àn in si cànti de ciapélle de mârmu giancu e che, a-u reùndu de l'artà, in sùn ciü in âtu de in scarìn rispèttu a-u rèstu da capélla.

L'artà u l'è fàitu de stüccu tenzüu de giancu e de âtri curùi, aduerài int'ina decurasiùn ch'a-u fà paré de mârmu. Presedènte a-e dispuzisiùi du Cuncìliu Vaticàn II, l'artà u l'è ancùa arembàu a-a mürâja a-a fùndu de l'àula e u gh'à cùmme decurasiùn u stémma du munugràmma de Marìa. De d'âtu a-i sö dùi scarìn u l'è surmuntàu da in nìcciu dund'a l'è méscia a stàtua ch'a rafegüra a Madònna cu-u Bambìn, afiancà da dùi àngeri, òpera de in autù scunusciüu ch'a l'è stàita fenìa, dàndu améntu a-a dâta incìza a-a sö bâze, inte l'ànnu 1677.

Âtri prugètti

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons a contêgne di files in sce capella da Madonna da Nêve

Liàmmi de föra

• (IT) Cappella di Nostra Signora della Neve, in sce beweb.chiesacattolica.it. URL consultòu o 27 seténbre 2023.
• (IT) Cappella della Madonna della Neve, in sce catalogo.beniculturali.it. URL consultòu o 27 seténbre 2023.