Liguria: diferénse tra e verscioìn

Contegnûo scasòu Contegnûo azónto
Nisciùn ògètto de modìfica
Nisciùn ògètto de modìfica
Lìnia 1:
[[Image:Liguria-Bandiera.png|thumb|right|150px|A Bandëa da Liguria]]
[[Image:ItalyLiguria.png|thumb|right|150px|A mäppa da Liguria]]
{{quote|<math>\mathfrak{L}</math>enta e rôsä a säle in-sciusci da ö mä / a seìa da Liguria, perdiçoin / de cuori amanti e de cose luntann-e.|Vincenzo Cardarelli - da ''Seìa da Liguria int'e Poesie''}}
 
A '''Liguria''', a l'è unn-a region dell'[[Italia]] settentrionâ grande 5.410 km², de 1.609.013 de abitanti (2003), con capoleugo [[Zena]]. Confinn-a a levante co a [[Toscann-a]] e l'[[Emilia-Romagna]], a nòrd co o [[Piemonte]], a ponente co a [[Fransa]] e a sud co o [[Mâ Ligure| mâ Ligure]].
Lìnia 23:
In aetæ clasçica çentri impurtanti sun ''Genua'', ''Savo'', ''Vada'', ''Alba Intemelium'', ''Alba Ingaunum'', ''Lunae'' (st'ürtima a perdià manimàn d'impurtança scinn-a'o definitio abandùn int'o XIII secolo). O periudu storicu ciü impurtante pe' a regiun u l'è u bassu [[Etæ de mëzo|mediuevu]], cun cürmine da-a meitae d'u sec. XIII a-a meitae d'u sec. XIV (o se pö individuä l'inisiu de inn-a lunga decadensa a u [[1340]], miandula in te in quaddru internaçiunäle, cun i avegnimenti anatólici e a crisi d'e vie cummerciäli asiatiche pe' via d'a fin d'a ''[[pax Mongolica]]'' e ascì a vegnüa d'i [[Ming]] int'ou [[Gattäiu]]). A stóia ligure in aetæ mediêväle a l'è da çercä föa da a têraferma, ciüttóstu marginäle pe' capî l'insême. In pratica, a stóia mediêväle d'i Ligüri a va çercä föa da-a Ligüria.
 
A se svilüppa difæti, a partî da-a primma esperiença cruciäta], ingìu ae ativitae - esplurative prmima e mercantili pói - d'e famigg-e e d'i alberghi p'ou ciü [[Zena|zeneixi]], interessandu cumunque a vitta d'e gente de tüttu u territóiu d'a regiùn. A forsa ecunómica d'a Repubbrica mainâ|repübblica mainä a se manifesta con in imperuimpero culuniäle ''ante litteram'' in sensu fortemente e strèitamente ecunómicu, cun bäsi pulitiche faete da inn-a fitta rèi de accórdi poolitici e mercantili in tütto o [[Mâ Mediterraneo|Mediterraneo]] e o Mâ NeigruNeigro; dense sun e prezençe mercantïi ligüri da [[Gibiltæra]] sçinn'a l'[[Asia|Asia çenträle]], cun testimuniançe docümentae in te inn-a miriade de pórtî e crûxevia cummerciäli.
 
Pe mençiunäne i ciü impurtanti: