Vìlla Màddre Cabrini: diferénse tra e verscioìn
Contegnûo scasòu Contegnûo azónto
azónta |
Anpliâ |
||
Lìnia 1:
{{Grafîa ofiçiâ}}
[[Immaggine:Villa Madre Cabrini Genova.jpg|miniatura|Vìlla Màddre Cabrini, 2016]]
'''Vìlla Màddre Cabrini''', za '''Vìlla Acquarón'''
Za a partî da-o Sèteçénto a vìlla a l'à avûo 'n ròllo centrâle pò-u svilùppo do sò quartê, eséndo stæta a prìmma rescidénsa de canpàgna costroîa inte l'antîgo [[Gêxa de Sant'Ànna|pàize de Bachérnia]]. Inte l'Eutoçénto a vìlla e o sò propiêtâio, o Pêo Acquarón, són stæti asæ inportànti pe l'espansción urbâna a nòrd de Pónte Càfaro aprêuvo a l'avertûa da Stràdda Acquarón. Co-o Nêuvecénto a l'êa diventâ a sêde de 'n grànde colêgio, ch'o l'exìste ancón a-a giornâ d'ancheu inte dipendénse da vìlla a levànte da Montâ Bachérnia, e che òua o l'é conosciûo cómme [[Schêua Sàn Pòulo de Castelétto|Schêua Sàn Pòulo]]. O cazaménto prinçipâle o l'é stæto pe cóntra convertîo a 'n ûzo rescidençiâle.
Da-o pónto de vìsta da sò architetûa, a vìlla a prezénta de interesànti strutûe do sèteçénto che se pêuan ancón védde a-o sò intèrno, co-o de fêua ch'o l'é pe cóntra rifinîo con di detàggi fæti con cûa segóndo o [[stîle eclético]]. ▼
▲Da-o pónto de vìsta da sò architetûa, a vìlla a
== Stöia ==
[[Immaggine:Ponte Caffaro Genova 1900.jpg|
L'é probàbile chi-â sò costruçión a ségge comensâ into Sèteçénto, co-o cazaménto ch'o l'àiva di [[Vòrto a croxêa|vòrti a croxêa]] e 'n [[ciàn nòbile]], pe êse dêuviâ cómme vìlla de periferîa. Costroîa vixìn a-a [[gêxa de Sant'Ànna]], tiâ sciù into Çinqueçénto, a se trovâva tra e dôe çénte de [[Miâge de Zêna|miâge do Barbaróssa e de miâge nêuve]] e a l'êa colegâ a-o céntro pe mêzo de 'na [[crêuza]] che da-o Portéllo a l'anâva scìnn-a-e Miâge de Ciàppe. In particolâ, into pasòu sta zöna chi a l'êa ciamâ "Bachérnia", nómme ch'o l'é restòu scìnn-a-a giornâ d'ancheu pe indicâ quésto tòcco da crêuza<ref>{{Çitta web|url=https://dearmissfletcher.wordpress.com/tag/salita-bachernia/|tìtolo=Salita Bachernia|léngoa=IT|vìxita=2022-05-23}}</ref> e che se pènsa ch'o vêgne da-o gràn nùmero de ciànte de rêuza sarvæga che gh'êa chi, e quæ faxéivan bén bén de frûti<ref>{{Çitta|Prâga, 2016|pp. 25-26}}</ref>.
Co-o pasâ di sécoli, a vìlla a l'é stæta rimanezâ e rialsâ ciù vòtte, in prinçìpio scìnn-a-o quàrto ciàn (cómme testimoniòu da vàrie inmàgine d'época) e pöi co-a realizaçión de 'n gròsso cazaménto mìsso a-o derê da costruçión ciù vêgia. Into Nêuveçénto gh'é stæto azónto o quìnto ciàn e a faciâta a l'é stæta refæta segóndo o [[stîle neogòtico]] e eclético.
[[Immaggine:Vaccheria Sant'Anna Genova.png|
Inte l'Eutoçénto a vìlla a l'êa conosciûa co-o nómme de Vìlla ò Palàçio Acquarón<ref>{{Çitta|Pastorìn, 1968}}</ref> e, d'in gîo, a l'àiva 'n grànde pàrco, dónde gh'êa 'n alevaménto de vàcche ascì, co-o læte prodûto chi ch'o vegnîva vendûo inta "vacherîa" da-arénte a-a staçión superiôre da [[Funicolâre de Sant'Anna|funicolâre de Sant'Ànna]]. Scibén chò-u pàrco o l'é stæto bén bén amermòu de dimescioìn aprêuvo a l'espansción edilìçia do sécolo XIX e con l'avertûa de Córso Paganìn e de Stràdda Acquarón, ancón a-a giornâ d'ancheu 'na gròssa pàrte di giardìn a l'é restâ de propiêtæ da vìlla. A-a costruçión de stràdde vixìnn-e o l'à parteçipòu o propiêtâio mæximo da vìlla, ö sæ o Pêo Acquarón, che, into [[1886]], o l'à realizòu a pròpie spéize a miâgia ch'a l'arêze a fàscia inferiôre do pàrco da vìlla<ref>{{Çitta|Lucardìn, 2012|pp. 63-64}}</ref>.
Inte l'ànno [[1917]], e Miscionâie do Sâcro Cheu de Gexù da Sânta Màddre [[Françésca Savério Cabrini]] àn acatòu a vìlla, cangiàndone o nómme in önô da sò fondatrîxe e trasferéndo chi o colêgio con mêzo convìtto ch'àivan fondòu a Zêna into [[1893]]<ref>{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20180210235842/http://www.msccabrini.it/index.php/it/scritti-93049/13-testimonianze?start=5|tìtolo=Tra la terra e il cielo|léngoa=IT|vìxita=2022-05-23}}</ref>. Da-o [[1931]] a diretôa do colêgio a l'êa diventâ a mónega [[Françésca Savério Savónn-a]], gràçie a-a quæ l'instituçión a s'é bén bén svilupâ. Into [[1934]] o conplèsso de schêue o l'é stæto anpliòu co-în âtro cazaménto, scitoòu da l'âtra pàrte da Montâ Bachérnia<ref>{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20180211190052/http://www.iccastelletto.gov.it/it/le-scuole/scuola-secondaria-di-1%C2%B0-grado-san-paolo|tìtolo=La Scuola Secondaria di 1 Grado San Paolo|léngoa=IT|vìxita=2022-05-23}}</ref>, da-arénte a-a staçión superiôre de l'[[Ascensôre Magénta-Cròcco|Ascensô Magénta-Cròcco]]. Quàttro ànni dòppo o colêgio o l'à òtegnûo o riconosciménto de "Licêo" ascì. Co-o sccéuppo da [[Segonda Guæra Mondiâ|Segónda Goæra Mondiâle]] l'institûto o l'é stæto tenporaniaménte abandonòu, vegnìndo danezòu into córso di [[Bonbardaménti de Zêna inta Segónda Goæra Mondiâle|bonbardaménti da çitæ]]. A-a fìn da goæra, into [[1945]], i cazaménti són stæti fîto agiustæ e-e schêue són stæte tórna avèrte<ref>{{Çitta web|url=http://www.diocesisora.it/pdigitale/suor-francesca-saverio-savona-missionaria-del-sacro-cuore/|tìtolo=Suor Francesca Saverio Savona. Missionaria del Sacro Cuore|léngoa=IT|vìxita=2022-05-23}}</ref>.
== Nòtte ==▼
<references />▼
A partî da-i [[Anni 1980|ànni òtànta do Nêuvecénto]] a vílla a l'é diventâ 'n condomìnio rescidençiâle de propiêtæ privâta. Pe cóntra, a ''dépendance'' e a pàrte do giardìn a levànte da Montâ Bachérnia són stæti cedûi a-o Comùn e d'ancheu són a sêde da Schêua Sàn Pòulo, con l'intrâ ch'a l'é in sciâ Stràdda de Françésca Cabrini.
== Galerîa d'inmàgine ==
<gallery widths="150">
▲Immaggine:Ponte Caffaro Genova 1900.jpg|Vìlla Acquarón, òua Vìlla Màddre Cabrini, vista da-o Pónte Càffaro a l'inìçio do Nêuvecénto (de d'âto a-a drîta)
Immaggine:Scuola Cabrini Genova.jpg|A Schêua Màddre Cabrini.
Immaggine:Villa Madre Cabrini vista da Salita Bachernia Genova.jpg|Vìlla Màddre Cabrini, da-a
Immaggine:Villa Madre Cabrini vista da Corso Paganini Genova.jpg|Vìlla Màddre Cabrini, da-o Córso Paganìn, 2017
Immaggine:Dettaglio Villa Madre Cabrini Genova vista da Corso Paganini anni 1890.jpg|Vìlla Màddre Cabrini, da-o Córso Paganìn, 1920.
Immaggine:Ponte Caffaro 1920.jpg|
Immaggine:Genova Corso Paganini anni 1890.jpg|
▲Immaggine:Vaccheria Sant'Anna Genova.png|O læte do párco da Vìlla Acquarón vendûo inta Vaccherìa de via Agostìn Bertani a l'iniçio do 1900.
</gallery>
▲== Nòtte ==
▲<references />
== Bibliografîa ==
* {{Çitta lìbbro|outô=Tomâxo Pastorìn|tìtolo=Dizionario delle strade di Genova|url=https://books.google.it/books?id=QJ9MngEACAAJ|ànno=1968|editô=Tolozzi|léngoa=IT|cid=Pastorìn, 1968}}
* {{Çitta lìbbro|outô=Rinâdo Lucardìn|tìtolo=La Circonvallazione a Monte. Genova. Storia dell'espansione urbana dell'Ottocento|url=https://books.google.it/books?id=9Ry3NAEACAAJ|ànno=2012|editô=SAGEP|çitæ=Zêna|léngoa=IT|cid=Lucardìn, 2012|ISBN=88-63-73196-9}}
* {{Çitta lìbbro|outô=Corìnn-a Prâga|tìtolo=Andar per creuse oltre il centro storico 2. Itinerari dal Portello, dal Vico della Croce Bianca e da via Balbi verso la Porta delle Chiappe|url=https://books.google.it/books?id=mMMivgAACAAJ|ànno=2016|editô=ERGA|çitæ=Zêna|léngoa=IT|cid=Prâga, 2016|ISBN=88-81-63933-5}}
== Vôxe corelæ ==
| |||