Lûnäio Giulian: diferénse tra e verscioìn
Contegnûo scasòu Contegnûo azónto
mNisciùn ògètto de modìfica |
|||
Lìnia 4:
== Descriçion e stöia ==
O Lûnäio Giulian o l'è stæto inventòu da l'astrònomo egiçian [[Sosigene]] de [[Lusciandria d'Egitto|Lisciandria d'Egitto]] e o piggia o seu nomme da [[Giulio Cesare]] che o l'à promulgòu inte l'anno [[46 a.C.|46 primma de Cristo]].
A rifórma do lunâio do [[Nûma Ponpìlio]] a l'àiva prevìsto 'n ànno lunâre de 355 [[Giorno|giórni]], spartîi inte 10 méixi e che comensâvan a-o [[1° marso|Prìmmo de Màrso]]. Prìmma do Nûma Ponpìlio se sa pöco in sciâ cronologîa in ûzo a [[Romma|Rómma]].
O Lunâio româno antîgo, (ò Giuliàn, ò sæ riformòu da-o Giùlio Cézare), partî da l'ànno 708 ''ab Urbe condita'' (da-a fondaçión da Çitæ)
A l'ànno bizestîle dozén di astrònomi àn òservòu che l'[[equinòçio de Primavéia]] o s'êa spostòu in avànti de tréi giórni e l'é stæto fæto 'n'âtra rifórma: l'ànno bizestîle o l'é stæto fisòu ògni 4 ànni e l'é stæto sâtòu i ànni bizestîli corispondénti a-o [[5 a.C.|5 prìmma de Crìsto]], a l'[[1 a.C.|1 prìmma de Crìsto]] e a-o [[4]] dòppo Crìsto. Da l'[[8]] dòppo Crìsto l'é tórna stæto pigiòu l'ûzo di ànni bizestîli, ma de lóngo ògni 4 ànni, ûzo ch'o l'é duòu scinn'a-o [[1582]] (rifórma Gregoiànn-a).
| |||