Contegnûo scasòu Contegnûo azónto
m ò azonto 'na fòto
m Azonti colegaménti.
Etichétte: Modiffica visuale Modìfica da mobile Modìfica da web pe mobile Modiffica da mobbile avansâ
Lìnia 4:
'''L’Îzoa de Sâmo'''<ref>Tèsto tradûto da-o Rîco Carlini.</ref>
 
L’Îzoa [[Greçia|grêga]] de Sâmo, a-o làrgo da còsta da [[Turchia|Turchîa]], a l’é stæta ’na [[Repùbrica de Zena|colònia zenéize]] da-o [[1304]] a-o [[1329]] e tórna da-o [[1346]] a-o [[1475]] quand’a l’é chéita inte màn òtomâne.
 
I Giustinién àivan avûo ascì da-o [[1349]], da-a Repùblica, l’aministraçión de îzoe de [[Chios|Chîo]] e d’Icària e l’àn tegnûa scinn’a-o [[1566]]. [[Costantinopoli|Costantinòpoli]], capitâle de l’Inpêro Româno de Levànte (d’Òriénte), a l’àiva riconosciûo sto dirìtto ereditâio da Compagnîa di Giustinién a-i 8 de zùgno do 1363.
 
Into [[1380]] i Ötomâni àn òcupòu l’îzoa ch’a l’arèsta ’n posediménto da compagnîa zenéize ma quésta a l’é costréita a pagâ ’n tribûto.
 
Into [[1462]] i Òtomâni tórnan in sce l’îzoa e a sachézan tórna, A Conpagnîa zenéize a peu continoâ a sò ativitæ comerciâle ma a l’é costréita a pagâ ’n tribûto ciù èrto.
 
Into [[1475]], l’îzoa a l’é colpîa da ’n teramòtto: l’ægoa dôçe a pénetra inte profonditæ da tæra e tànte vivàgne se sciûgan e l’îzoa a divénta pi-â ciù pàrte dezèrta dónde rèstan sôlo pöchi pastoî nòmadi. Quànde in sciâ fìn l’ægoa a vêgne fæta tornâ in sce tùtta l’îzoa, l’Inpêro òtomâno, ch’o l’à pigiòu lê o contròllo de l’îzoa, o permétte a-i colöni de tùtto o [[Mâ Egêo]] d’andâ a stâ la.
 
Into 1481, I Giustinién làscian de sò voentæ l’îzoa e i Òtomâni ghe tiàn sciù ’n fòrte che dòppo àn abandonòu sott’a-o Baiazet II.