Miâgia de Berlin: diferénse tra e verscioìn

Contegnûo scasòu Contegnûo azónto
mNisciùn ògètto de modìfica
AsAIPA (discusción | contribûti)
Nisciùn ògètto de modìfica
Lìnia 1:
[[File:Berlinermauer.jpg|thumb|350px|Berlinermauer|A miâgia de Berlìn into 1986 co-i grafîti inta parte òvest]]
A '''Miâgia de Berlìn''' (in [[Lengua tedesca|tedésco]]: ''Berliner Mauer'', nómme ofiçiâle ''Antifaschistischer Schutzwall'', "''Sbaraménto de proteçión anti fascìsta''") a l’êa ’n scistêma de fortificaçioìn fæto costroî da-o Govèrno da Germània de l’Èst (Repùblica Democràtica Tedésca, filosoviética, acrònimo DDR) pe inpedî a lìbera circolaçión tra o teritöio da Germània Èst e Berlìn Òvest (Repùblica Federâle de Germània). A l’é stæta consciderâ o scìnbolo da Cortìnn-a de Færo, lìnia de confìn eoropêa tra e zöne controlæ da-a [[Fransa|Frànsa]], da-o [[Regno Unïo|Régno Unîo]] e i [[Stati Unïi d'America|U.S.A]]., e quélla soviética, inta goæra fréida.
 
A miâgia, ch’a circondâva Berlìn Òvest, a l’à spartîo in dôe pàrte a çitæ de [[Berlin|Berlìn]] pe 28 ànni, da-i 13 d’agósto do 1961 scinn’a-i 9 de novénbre do 1989, giórno quànde o govèrno tedésco-òrientâle o s’é vìsto costréito a ordinâ tórna l’avertûa de frontêe co-a Repùblica Federâle. Quàrche setemànn-a prìmma l’Ongherîa a l’àiva avèrto e sò frontêe con l’Àostria a-i 23 d’agósto do 1989, dàndo coscì a poscibilitæ d’espatriâ in Òcidénte a-i tedéschi de l’Èst che inte quéllo moménto se trovâvan in âtri pàixi de l’Eoröpa Òrientâle.
 
Tra Berlìn Òvest e Berlin Èst a frontêa a l’êa fortificâ militarménte da dôe miâge paralêle de ciménto armòu, con into mêzo a coscìdîta “strìscia da mòrte”, làrga dötræ dêxénn-e de mêtri. Inte sti ànni chi, segóndo i dæti ofiçiâli, l’é stæto amasòu da-a poliçîa de frontêa da DDR a-o mànco 133 persónn-e intànto che çercâvan de scavalcâ a miâgia vèrso Berlìn Òvest. In realtæ sto nùmero chi o no conprendéiva quélli che çercâvan de scapâ e in càngio són stæ aciapæ da-a DDR: dötréi studiôxi sostêgnan che són stæte ciù de 200 e persónn-e amasæ intànto che çercâvan de scapâ vèrso Berlìn Òvest ò aciapæ e dòppo asascinæ.