Monestê: diferénse tra e verscioìn

Coscì l’idêa de’n pòsto seròu a-a vìtta secolâ e dedicòu prinçipalménte a-a preghêa o vén diretaménte da l’esperiénsa di ermìtti, quélle persónn-e che se retiâvan a vîve da sôli, de sòlito in pòsti sarvæghi ò inte cavèrne, pe poéise dedicâ a l’adoraçión de Dîo.

Da-a cavèrna a-a çèlla o pàsso o l’é cùrto. A çèlla a permétte de restâ sôli in meditaçión sénsa e distraçioìn da vìtta secolâ. L’òrìgine di Monestê, ò sæ de’n spàçio seròu dónde òrganizâ a vìtta in preghêa, a se peu çercâ into V sécolo dòppo Crìsto. Da ’na prìmma ativitæ sôlo religiôza, i Monestê són diventæ céntri pe nêuve relaçioìn sociâli intéize ascì cómme rapòrto co-i civîli. Coscì a-o prìmmo anbiénte sôlo pe-i móneghi s’é azónto spàççi pe contegnî a Gêxa e ativitæ despæge.

Dòppo i prìmmi ezénpi egiçién (l’anacoretìsmo de Sant’Antögno abâte) e quélli do VI sécolo inta Tebàide (cenobìsmo de Sàn Pacómio) ch’avéivan sôlo ’n’ativitæ religiôza, s’é arivòu a-i Monestê grêghi (Mónte Athos ò Metéore inta Tesàlia) ch’avéivan ascì ativitæ de uspiæ ò de schêua.

Co-a difuxón do [[Crestianeximo|Crestianêximo]] in Ouröpa, s’é svilupòu ascì o fenòmeno di Monestê e n’é nasciûo in pitìn dapertùtto.