Grafîa ofiçiâ: diferénse tra e verscioìn

Contegnûo scasòu Contegnûo azónto
AsAIPA (discusción | contribûti)
Nisciùn ògètto de modìfica
m premìssa do Rico Carlini into romanso di Spozoéi Inpromìssi
Lìnia 88:
*'''[Z]''' (són) són da ''j'' françéize in paròlle cómme "xanbón", o se scrîve '''x'''
 
In sciâ grafìa ofiçiâ gh'é 'na testimoniansa inportante do grande tradutô in zenéize di Spozoéi Inpromìssi, Sciô Rîco Carlini, scrîta inta Premìssa do romanso:
 
"O prìmmo problêma o l’é stæto: cómme scrîve in zenéize? Quæ régole segoî? Dond’atrovâ tùtte e paròlle che serviàn?
E coscì ò decîzo de partî da-o Cazàssa. Me són acòrto sùbito che quéllo brâv’òmmo o l’adêuviâva paròlle òrmâi pèrse into ténpo e che, sorvetùtto, no êan fàçili da prononçiâ mancàndo do tùtto i acénti che són a-a bâze da pronónçia de tùtte e léngoe e faxéndo, a-e vòtte, ’na gròssa confuxón co-â “o” e a “u” perché cómme se sa a “o” a se pronónçia cómme a “u italiànn-a” e a “u” cómme a “u françéise”. E dòppo e consonànti dógge! mi into me parlâ me rendéiva cónto de prononçiâ çèrte paròlle con unn-a sôla consonànte: ne pìggio unn-a a câxo: carrettiere = carrattê o scrîve o Casàzza, ma mi dìggo caratê cómme ò inparòu da picìn. Alôa dond’a l’é a veitæ? Ma bezéugna acapîlo, o Casàzza. Lê o voéiva agiutâ i zenéixi a inprénde l’italiàn che da-o 1815 o l’êa a léngoa ofiçiâle do Régno Sabàodo do quæ faxéiva pàrte Zêna, e coscì o l’adêuvia ’na grafîa ch’a l’agiutésse i Zenéixi a scrîve in italiàn.
E mi me són dîto: “O Cazàssa o l’é l’ùnico documénto che gh’ò…” e són andæto avànti.
 
E quélla a l’é stæta a prìmma traduçión. Ma a cösa a no me convinçéiva do tùtto. Lezéiva e lezéiva tórna quélle paròlle e me rendéiva cónto che sôlo chi conoscésse bén (ma bén pe ’n davéi!) o zenéize poéiva êse in gràddo de lêze e, magâra, d’aprexâ o travàggio.
 
Alôa ò pensòu de fâ comò-u Manzôni e andâ a lavâ i strasoìn… dónde? Lê o l’é stæto afortunòu perché a Firénse gh’é ’n sciùmme sôlo! Noiâtri gh’émmo in càngio dôe sciumæe e lóngo e sò rîve se pàrla inte ’na vinténn-a de mòddi despægi.
 
Ma tramêzo a-e dôe sciumæe mi ò atrovòu … a Grafîa Ofiçiâ: ò sæ scrîve o zenéize com’o se pàrla ma sénsa cangiâne i caràteri.
Tànto pe fâ un ò doî ezénpi: perché scrîve léttera quànde dòppo dìmmo létera? Perché scrîve impediménto quànde in zenéize a m (emme) davànti a-a p (pi) e a-a b (bi) a se pronónçia cómme s’a foîse ’na n (enne): defæti dìmmo inpedìmento co-a n (enne) dîta into nâzo, velâre. E a propòxito de nâzo perché scrîve naso quànde in zenéize quélla s (esse) a se pronónçia z (zìtta) e a “a” a l’é lónga? O bèllo da Grafîa Ofiçiâ o l’é che peu lêze o zenéize ànche un ch’o no pàrla zenéize; gh’e manchiâ a còcina ma o l’inprendiâ a parlâ zenéize... a pàtto naturalménte de segoî e régole da Grafîa Ofiçiâ che s’atrêuvan in sce internet"