Locomotîva FS E.646
E E.646/E.645 êan de locomotîve elétriche pe trêni pasagê (E.646) ò trêni mèrçi (E.645) comisionæ da-e Ferovîe do Stâto in sciâ fin di anni 1950 e ritiæ da-o servìçio into 2009.
ZE
|
Quésta pàgina a l'é scrîta in léngoa zenéize
 A Grafîa adeuviâ a l'é quélla de l'Académia Ligùstica do Brénno |
| FS E.646 / E.645 | |
|---|---|
| Locomotîva elétrica | |
 E.646.196, restaorâ inta livrêa originâle, fèrma inta staçión de Palazzolo sull'Oglio | |
| Ànni de costruçión | 1958-1967 |
| Ànni de esercìçio | E.646: 1958-2009 E.645: 1958-2008 |
| Quantitæ prodûta | E.646: 235 E.645: 90 |
| Costrutô | TIBB |
| Longhéssa | 18 290 mm |
| Larghéssa | 3 013 mm |
| Altéssa | 4 296 mm |
| Interperno | E.646: 13 550 mm E.645: 13 250 mm |
| Pàsso di carrelli | 2 580 mm Prototipi: 3 150 mm |
| Màssa in servìçio | E.646: 110 t E.645: 112 t |
| Màssa aderente | E.646: 110 t E.645: 112 t |
| Rodiggio | Bo'Bo'Bo' |
| Diametro ruote motrici | 1 250 mm |
| Rapòrto de trasmisción | E.646: 25/64 E.645: 21/68 |
| Poténsa orària | (su 12 motori) 4320 kW |
| Sforzo trazione massimo | E.646: 164 kN E.645: 214 kN |
| Sforzo all'avviamento | E.646: 248 kN E.645: 284 kN |
| Alimentaçión | 3 kV CC |
Stöia modìfica
'Na vòtta finîo de tiâse sciù da-a goæra, e ferovîe àn comensòu a amiâ avanti. E locomotîve che gh'àivan aprêuvo, fra-e quæ e E.626/E.428/E.636, êan de vêgia progetaçión, e n'êan manco goæi poténti e velôxi. E ùniche che fòscia andâvan bén êan e E.428, che gh'àivan però di problêmi de stabilitæ a velocitæ èrte e n'êan fæte pi-ê lìnie che montâvan tròppo. Éimo ascì inti ténpi da grande inmigraçión e gh'êa de beséugno de 'na nêuva locomotîva ch'a fisse bónn-a a trainâ i grendi diretìscimi da-o meridión, i quæ, de vòtte, poéivan avéighe ciù de vinti vagoìn. Inandiòu o progètto, into 1956 a TIBB a n'à cominsòu a prodoçión industriâle e inte l'òtôbre do 1958 i primmi çinque protòtipi (E.646.001/005) són dæti a-e FS. Ste locomotîve chi gh'àivan in nêuvo tîpo de trasmisción (dîta a "anello ch'o balla") e di nêuvi motôri ciamæ tipo 82-333FS, bén ciù potenti di quelli ch'êan adêuviæ primma. Dòpp'avéile provæ, e FS àn decîzo de ordinâ a primma série de 32 motrîce. Ste chi condividéivan, comm'i protòtipi, a strutûa co-e E.636, ma o caréllo o l'êa ciù cùrto. E primme chinze (E.646.006/020), adêuviæ pe-i trêni pasegê, gh'àivan in rapòrto de trasmisción 25/64 e 'na belìscima livrêa grîxo néggia e vèrde magnòlia, ch'a se destacâva asæ da-i coî tìpichi do ténpo (a ciù parte castan/izabèlla).
Sta çèrnia chi a no l'êa sôlo na cösa estética: e FS, infæti, voéivan dâ 'na nêuva inmàgine de lê dòppo e devastaçioìn da goæra. E âtre dîsétte (E.646.021/037), pensæ pe-i mèrçi, êan dotæ de 'n rapòrto 21/68 e de 'na clàscica livrêa castan/izabèlla. Queste ùrtime, pe mostrâ a diferénsa, sòn stæte nomeræ E.646.201/217 into 1961, pe pöi êse torna cangiæ in E.645.001/017. Anche quelle pe-i pasegê àn subîo de modìfiche: dòppo o cangio do rapòrto into 21/68 e da livrêa into castan/izabèlla, son pasæ a-i nùmeri E.645.018/032. Da-o 1961 a-o 1967 son stæte costroîe e âtre 258 motrîce da segonda série (E.646.006/013-020/210--E.645.033/093), chi-êan caraterizæ da 'n nêuvo frontâ ciù ciàtto con doî sôli barconétti. A livrêa a rispetâva a divixón da primma série: vérde magnòlia/grîxo néggia pi-ê E.646, castan/izabèlla pi-ê E.645, inte tùtti doî i câxi fæta ciù preçiôza da de modanatûe d'alumìnio che percorîvan tùtta a càscia. E E.646 de segonda série son diventæ in scìnbolo de Ferovîe italiann-e, e son sùbito stæte adêuviæ pe-i trêni ciù inportànti e velôxi. E E.645 ascì, scibén ch'êan stæte pensæ pe-i mèrçi, vegnîva de spesso adêuviæ pe-i pasegê, spécce inte lìnie ciù ràpide. E.646.035/37 gh'àn avûo pe pöco ténpo 'na livrêa despægia fæta da dôe tonalitæ de bleu, pe poei êse mìsse in tésta a-o trêno azurro, do mæximo cô.
modìfica
Za da-o 1967 e FS àivan misso in gîo 'na nêuva caròssa progetâ pe-i pendolâri, conosciûa comme "a cian ciù basso": sti trêni chi poéivan êse asæ pezanti e-e locomotîve ciù adatte êan pròpio e E.646. De ciù, pe no stragiâ do ténpo into cangio de direçión, a locomotîva a poéiva ascì sponciâ o trêno, controlâ da 'n telecomàndo. Sôlo E.646.187/210 êan za sciortîe da-a fàbrica co-i struménti aprêuvo, coscì e FS, da-a segonda meitæ di anni '70 scinn'a-i primmi anni '80, àn dovûo trasformâ e âtre ascì, dàndoghe in ciù, da-o 1981, 'na nêuva livrêa beige, viöla e cô de çetrón. Ste machine chi, però, nasciûe pe ràpidi e diretìscimi, n'êan pensæ pe di trêni che dovéivan fâ tante fermâte, e beséugna anche tegnî prezénte che quande sponciâvan o convòlio s'aciapâvan tùtta a pûa tiâ sciù da-i vagoìn davanti, a quæ a l'intrâva façilmente inte grixélle d'aeraçión. Pe ste raxoìn chi àn comensòu a ronpîse asæ ciù de primma, sorviatùtto inti ùrtimi anni da sò longa cariêra. Riçevûa da-a meitæ di anni '90 l'ùrtima livrêa (ciamâ XMPR), àn continuòu a êse adêuviæ pe-i trêni locâli, levòu quarchedùnn-a ch'a l'é stæta trasformâ in E.645 da-o 2004. O 2010 o l'é stæto l'ùrtimo anno de serviçio de questo fortonòu grùppo de locomotîve, ùn di ciù inportànti da stöia de FS.
Técnica modìfica
E.646 poéivan òfrî de prestaçioìn ben ben ciù mêgio de màchine de prìmma. Sciorbîvan 4320 kW a regîme pe 'na velocitæ màscima de 140 km/h, i-êan bónn-e de trainâ in ciàn 900 tonêi a 130 km/h, contra i 260 de E.428 a-a mæxima velocitæ. O telâio, comme inte E.636, o l'êa formòu da dôe parte coleghæ da 'n pèrno into mêzo, in mainêa chi-â locomotîva a poésse andâ sensa problêmi inte tùtte e lìnie italiánn-e, a ciù parte pìnn-a de cùrve. A diferénsa da-a numeraçión tradiçionâle, donde l'ùrtima cîfra a l'indicâva o nùmero di motôri, e E.646/645 ghe n'àivan ben dozze (ognidùn da 360 kW), a dimensción di quæ a l'àiva òbligòu a méttighe di carélli ciù cùrti. 'N'âtra novitæ l'é stæto l'ûzo da trasmisción a "anéllo ch'o balla", chi-â saiâ adêuviâ ascì pi-ê locomotîve dòppo. O péizo èrto (110t pi-ê E.646, 112t pi-ê E.645) o ghe dâva 'na grande aderénsa e fòrsa in traçión. L'inandiaménto o l'êa reostático manoâle, e s'àivan 20 livélli de màrcia econòmica (inta quæ o reòstato, ch'o s'adêuvia sôlo pi-â parténsa, o dêv'êse tùtto levòu).
Âtri progètti modìfica
Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Locomotîva FS E.646
- Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Locomotîva FS E.645